Dušična kiselina: razlika između inačica
Izbrisani sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka uređivanja |
Nadopuna teksta |
||
Redak 9:
| 7697-37-2
|-
| [[
| 231-714-2
|-
Redak 51:
|-
|}
[[Datoteka:Nitricacid.jpg|mini|lijevo|
'''Dušična''' ili '''nitratna kiselina''' (kemijska formula '''HNO<sub>3</sub>''') je izrazito korozivna i toksična jaka [[kiselina]].<br> Koncentrirana dušična kiselina je jako oksidirajuće sredstvo.
U čistom stanju je bezbojna, ali sa starenjem postaje žućkasta zbog akumuliranja dušikovih oksida.
Obično se čuva u tamno smeđim bocama zbog fotolitičke razgradnje u dušikov tetroksid (N<sub>2</sub>O<sub>4</sub>).
Dušična kiselina otapa većinu
==Svojstva==
Čista bezvodna dušična kiselina (100%) na sobnoj je temperaturi bezbojna tekućina [[gustoća|gustoće]] 1,522 g/cm³
koja se skrućuje pri -42 °C tvoreći bijele
U prisutnosti svjetlosti, čak i pri sobnoj temperaturi, dolazi do djelomične razgradnje uz nastajanje dušikovog dioksida prema reakciji:
:::4 HNO<sub>3</sub> → 2 H<sub>2</sub>O + 4 NO<sub>2</sub> + O<sub>2</sub> (72°C)<br>
što znači da bi bezvodna dušična kiselina trebala biti uskladištena ispod 0°C da bi se izbjegla razgradnja.
[[Dušikov dioksid]] (NO<sub>2</sub>) ostaje otopljen u dušičnoj kiselini i daje joj žutu boju. Za razliku od čiste kiseline iz koje izlaze bijele pare, kiselina s otopljenim NO<sub>2</sub> ispušta crvenkasto-smeđe pare, zbog čega se često navodi kao "crvena dimeća kiselina" ili "dimeća dušična kiselina". Dimeća dušična kiselina se također navodi kao 16-molarna dušična kiselina, najkoncentriraniji oblik dušične kiseline pri standardnoj [[temperatura|temperaturi]] i [[tlak]]u (0 °C, 100 kPa).
==Sinteza==
===Industrijska proizvodnja===
[[Slika:Ostwaldverfahren2.svg|thumb|450px|Kemijske reakcije u [[Ostwaldov proces|Ostwaldovom procesu]]]]
Dušična kiselina proizvodi se [[Ostwaldov proces|Ostwaldovim procesom]], nazvanim po njemačkom kemičaru [[Wilhelm Ostwald|Wilhelmu Ostwaldu]]. U ovom procesu bezvodni [[amonijak]] se oksidira u dušikov oksid, koji zatim reagira s [[kisik]]om iz zraka čime nastaje dušikov dioksid. On se zatim absorbira u vodi čime nastaje dušična kiselina i dušikov oksid. Dušikov oksid se zatim vraća nazad u proces. Korištenjem [[amonijak]]a dobivenog iz Haberovog procesa, konačni produkt može se proizvesti iz [[dušik]]a, [[kisik]]a i [[vodik]]a koji su dobiveni iz [[zrak]]a i prirodnog plina kao jedinih sirovina.
| |||