Uroš Predić: razlika između inačica

'''Uroš Predić''' (Orlovat, 7. prosinca 1857. — Beograd, 11. veljače 1953) je jedan od najvećih srpskih slikara realizma.

Rođen je u Orlovatu, gdje je pohađao osnovnu školu, a potom njemačku školu u Crepaji. Od 1869. do 1876. studirao je sedmorazrednu gimnaziju u Pančevu (pančevačka realka, koja je kasnije dobila ime po njemu). Kao vrlo darovit, dobio je stipendiju Matice srpske i 1876. otišao na bečku slikarsku akademiju.

U svom slikarskom opusu najviše su zastupljeni portreti, ikonografija, žanr i povijesne kompozicije, rjeđe krajolici, i samo jedan akt.

Jedan je od osnivača društva Lada 1904. i bio je neprekidno član ovog društva kao i njegov dugogodišnji predsjednik. Izabran je za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije 26. siječnja 1909, a 3. veljače 1910. godine za redovnog člana. Jedan je od osnivača Udruženja likovnih umjetnika u Beogradu 1919. godine i prvi njegov predsjednik.

S ciljem postizanja što uvjerljivije sličnosti sa likom naručitelja i inzistirajući na prepoznatljivosti, Predić je postao kroničar građanskog društva svoga vremena. Godine 1885. u Pančevu je počeo sa slikanjem portreta po narudžbi, ponekad uz pomoć fotografija. Radio je najčešće reprezentativne portrete, glave ili biste.

Od žanr scena, poznata djela su „Vesela braća“ i „Siroče“ (na majčinom grobu), zatim povjesničarska djela su „Hercegovački begunci“ i „Na Studencu“. Jedna od najpoznatijih njegovih slika je „Kosovka devojka“. Uradio je čuvene portrete predsjednika Akademije: Sime Lozanića, Stojana Novakovića (1920), Jovana Žujovića (1921), Jovana Cvijića (1923), Đorđa Vajferta (1927) Slobodana Jovanovića (1930), Bogdana Gavrilovića (1935) i Aleksandra Belića (1940). Zatim portreti Mihaila Petrovića (1943), Ksenije Atanasijević (1917), Brane Petronijevića (1911) itd.

Uroš Predić je oslikao ikonostas bečejske pravoslavne crkve i ikonostas u kapeli bečejskog veleposjednika Bogdana Dunđerskog. Osim toga naslikao je više ikonostasa zbog kojih se ocjenjuje da je poslednji značajan srpski ikonopisac.

Posebnu kvalitetu kod Predića ima njegov crtež, što je posebno uočljivo u njegovim sačuvanim blokovima za skiciranje. U svom dugom stvaralačkom životu ostao je vjeran pravilima starih majstora i istrajao je na isticanju crteža i jasnoće kompozicije, pokazujući otpor prema težnjama mladih umjetnika koji su se školovali u Munchenu i Parizu.

Umro je 1953. godine u Beogradu, u svojoj 96. godini, kao najstariji srpski slikar. Prema vlastitoj želji sahranjen je Orlovatu. I u dubokoj starosti bio je pun radne energije i vedrine. Nekoliko mjeseci pre smrti penjao se na stolicu redati neke slike u svom ateljeu, pao je i tom prilikom se ozlijedio (polomio nogu), od toga se nikada nije potpuno oporavio i ubrzo je umro.

[[Kategorija:Srpski slikari]]