|
[[datoteka:NaCl ionic.png|mini|300px|desno|Nastanak natrijeva klorida: [[elektron]] s [[atom]]a [[natrij]]a potpuno prelazi na atom [[klor]]a.]]
'''Kristalna rešetka''' je pravilan trodimenzijski raspored periodički ponavljanih strukturnih jedinica ([[atom]]a, [[ion]]a, [[molekula]]) kao građevnih čestica [[kristal]]a, koji mu daje karakteristična svojstva i oblik. Prema vrsti čestica i njihovih veza razlikuju se atomske, ionske i molekularne kristalne rešetke. Tako na primjer rešetka je [[natrijev klorid|natrijeva klorida]] (kuhinjska sol) [[Ionska veza|ionska]] (građena od [[natrij]]evih i [[klor]]ovih iona), rešetka je [[dijamant]]a atomska s [[Kovalentna veza|kovalentnom vezom]] između [[ugljik]]ovih atoma, rešetka [[benzen]]a molekularna i tako dalje. Osnovne građevne čestice kristala nalaze se na točno određenim i stalnim položajima u jediničnoj ćeliji, osnovnom, najmanjem [[volumen]]u prostorne rešetke,koji sadrži najmanji mogući broj strukturnih jedinica. Periodičkim ponavljanjem jedinične ćelije duž 3 nekoplanarna racionalna smjera izgrađena je cijela kristalna rešetka, to jest cijeli kristal. Svaka jedinična ćelija ima oblik [[paralelopiped]]a i određena je s pomoću smjera i duljine triju bridova te s tri [[kut]]a među bridovima, a oblik ćelije mora imati najveću (maksimalnu) simetriju nekoga kristalnog sustava. ▼[[datoteka:207 Ionic Bonding-01.jpg|mini|300px|desno|Nastanak kristala natrijeva klorida.]]
l
▲'''Kristalna rešetka''' je pravilan trodimenzijski raspored periodički ponavljanih strukturnih jedinica ([[atom]]a, [[ion]]a, [[molekula]]) kao građevnih čestica [[kristal]]a, koji mu daje karakteristična svojstva i oblik. Prema vrsti čestica i njihovih veza razlikuju se atomske, ionske i molekularne kristalne rešetke. Tako na primjer rešetka je [[natrijev klorid|natrijeva klorida]] (kuhinjska sol) [[Ionska veza|ionska]] (građena od [[natrij]]evih i [[klor]]ovih iona), rešetka je [[dijamant]]a atomska s [[Kovalentna veza|kovalentnom vezom]] između [[ugljik]]ovih atoma, rešetka [[benzen]]a molekularna i tako dalje. Osnovne građevne čestice kristala nalaze se na točno određenim i stalnim položajima u jediničnoj ćeliji, osnovnom, najmanjem [[volumen]]u prostorne rešetke,koji sadrži najmanji mogući broj strukturnih jedinica. Periodičkim ponavljanjem jedinične ćelije duž 3 nekoplanarna racionalna smjera izgrađena je cijela kristalna rešetka, to jest cijeli kristal. Svaka jedinična ćelija ima oblik [[paralelopiped]]a i određena je s pomoću smjera i duljine triju bridova te s tri [[kut]]a među bridovima, a oblik ćelije mora imati najveću (maksimalnu) simetriju nekoga kristalnog sustava.
Osnovno je načelo (princip) prostorne rešetke: svaki čvor rešetke ima jednak broj susjednih čvorova na jednakoj udaljenosti i jednako raspoređenih, to jest čvorovi se ni po čemu međusobno ne razlikuju. S obzirom na moguće jedinične ćelije, postoji 14 međusobno različitih prostornih rešetki, koje nose naziv Bravaisove rešetke (prema [[Auguste Bravais|A. Bravaisu]]). Sedam od njih (triklinska, monoklinska, rompska, trigonska, tetragonska, heksagonska i kubična) nazivaju se primitivnima, jer imaju čvorove (mjesta u kristalu s identičnom okolinom u istom smjeru) samo u uglovima jedinične ćelije. Ostalih su sedam centrirane rešetke s dodatnim čvorovima u sredini ćelije, na suprotnim parovima ploha ili u sredini tih ploha. U Bravaisovim rešetkama postoji samo translacijska simetrija kristalne rešetke. Potpuna simetrija neke kristalne rešetke, to jest kristalne strukture, opisana je jednom od 230 prostornih, Fjodorovljevih skupina simetrije (prema [[Jevgraf Stepanovič Fjodorov|J. S. Fjodorovu]]). Bravaisove rešetke i Fjodorovljeve skupine predstavljaju unutrašnju simetriju (mikrosimetriju) kristala. <ref> '''kristalna rešetka''', [http://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=34007] "Hrvatska enciklopedija", Leksikografski zavod Miroslav Krleža, www.enciklopedija.hr, 2019.</ref>
== Podjela ==
|
