Ugljikohidrati: razlika između inačica
Izbrisani sadržaj Dodani sadržaj
m mala izmjena Oznake: uklonjeno uređivanje VisualEditor |
Oznaka: uklanjanje |
||
Redak 5:
Ugljikohidrati izvršavaju mnoge uloge u živim organizmima. Polisaharidi služe kao spremišta energije (npr. [[škrob]] i [[glikogen]]) i strukturalne komponente (npr. [[celuloza]] u biljaka i [[hitin]] u člankonožaca). [[Riboza]], monosaharid s pet ugljikovih atoma, važna je komponenta [[koenzim|koenzimâ]] (npr. [[adenozin trifosfat|ATP]]-a, [[FAD]]-a i [[nikotinamid adenin dinukleotid|NAD]]-a) i kralježnica genetičke molekule poznate kao [[RNA]]. Srodna deoksiriboza je jedna od komponenata [[DNA]]. Saharidi i njihovi derivati uključuju mnogo ostalih važnih biomolekula koje igraju ključne uloge u [[imunosni sustav|imunosnom sustavu]], [[fertilizacija|fertilizaciji]], sprečavanju [[patogeneza|patogeneze]], [[zgrušavanje krvi|zgrušavanju krvi]] i [[razvojna biologija|razvoju]].<ref>{{cite book|last=Maton|first=Anthea|coauthors=Jean Hopkins, Charles William McLaughlin, Susan Johnson, Maryanna Quon Warner, David LaHart, Jill D. Wright|title=Human Biology and Health|publisher=Prentice Hall|year=1993|location=Englewood Cliffs, New Jersey, USA|pages=52–59|isbn=0-13-981176-1}}</ref>
U [[bromatologija|bromatologiji]] ili znanosti o hrani i u mnogim drugim neformalnim kontekstima naziv ugljikohidrat često označava svaku [[hrana|hranu]] koja je posebno bogata složenim ugljikohidratom [[škrob]]om (poput [[žitarice|žitarica]], [[kruh]]a i [[tjestenina|tjestenine]]) ili jednostavnim ugljikohidratima poput [[šećer]]a (prisutna u [[slatkiši]]ma, [[džem]]ovima i [[desert]]ima).
== Sastav, podjela i važnost ugljikohidrata ==
Line 38 ⟶ 40:
Sastojak je voća ([[grožđe|grožđa]] pretežito), meda, životinjskih tkiva, saharoze, te različitih polisaharida (celuloza, škrob, glikogen, dekstran).
===Fruktoza===
{{glavni|Fruktoza}}
Fruktoza je [[Monosaharidi|monosaharid]] sličan [[Glukoza|glukozi]], ali umjesto aldehidne, sadržava keto-skupinu. Fruktoza je [[Ugljikohidrati|ugljikohidrat]], ketoheksoza, izomer glukoze. Obično postoji u L-piranoznom obliku (''levuloza'').
To je vrlo sladak [[šećer]] koji je dobro topljiv u [[voda|vodi]]. U prirodi se nalazi zajedno s glukozom u slatkome voću i [[med]]u. S glukozom tvori [[Saharoza|saharozu]] gdje se nalazi u D-furanoznom obliku.
Slobodna fruktoza česta je u voću, a vezana na glukozu čini disaharid [[Saharoza|saharozu]]. Fosfatni esteri fruktoze važni su međuprodukti u procesu [[Glikoza|glikoze]].
== Fotosinteza ==
Line 49 ⟶ 57:
jednadžba fotosinteze:
6CO<sub>2</sub> + 6H<sub>2</sub>O -> C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>O<sub>6</sub> + 6O<sub>2</sub>
== Izvori ==
| |||