Alifatski spojevi

Alifatski spojevi (grč. ἄλεıφαρ: mast, genitiv ἀλείφατος) su lančasti, aciklički organski spojevi koji sadrže ugljikove atome povezane u obliku otvorena lanca (na primjer alkani, alifatski alkoholi, aldehidi i kiseline, masti i masna ulja). Najjednostavniji alifatski spojevi su zasićeni ugljikovodici, alkani (parafini), u kojima su ugljikovi atomi međusobno vezani samo jednostrukim kemijskim vezama. U jednostavnim strukturnim formulama alifatskih spojeva ugljikovi se atomi prikazuju poredani u pravcu. Međutim, zbog tetraedarske usmjerenosti ugljikovih veza, lanci čine izlomljeni niz, a veze između atoma tvore kut od 109,5°. Druga velika skupina alifatskih spojeva nezasićeni su ugljikovodici koji sadrže dvostruke, odnosno trostruke veze između ugljikovih atoma, kao što su alkeni (etileni), odnosno alkini (acetileni).

Aciklički alifatski spoj (butan).

Ciklički (nearomatski) alifatski spoj (ciklobutan).

Primjeri

Kemijska formula	Naziv	Strukturna formula	Kemijska pripadnost
CH4	Metan		Alkani
C2H2	Etin ili acetilen		Alkini
C2H4	Eten		Alkeni
C2H6	Etan		Alkani
C3H4	Propin		Alkini
C3H6	Propen		Alkeni
C3H8	Propan		Alkani
C4H6	1,2-butadien		Dieni
C4H6	1-etilacetilen		Alkini
C4H8	1-buten		Alkeni
C4H10	Butan		Alkani
C6H10	Cikloheksen		Cikloalkeni
C5H12	Pentan		Alkani
C7H14	Cikloheptan		Cikloalkani
C7H14	Metilcikloheksan		Cikloheksani
C8H8	Kuban		Oktani
C9H20	Nonan		Alkani
C10H12	Diciklopentadien		Dieni, cikloalkeni
C10H16	Felandren		Terpeni, dieni cikloalkeni
C10H16	Terpinen		Terpeni, cikloalkeni, dieni
C10H16	Limonen		Terpeni, dieni, cikloalkeni
C11H24	Undekan		Alkani
C30H50	Skvalen		Terpeni, polieni
C2nH4n	Polietilen		Alkani

Izvori

HE

Dio sadržaja ove stranice preuzet je iz mrežnog izdanja Hrvatske enciklopedije i nije slobodan za daljnju upotrebu pod uvjetima Wikipedijine licencije o sadržaju. Uvjete upotrebe uz dano nam pojašnjenje pogledajte na stranici Leksikografskog zavoda