Očist (cimin, kotrižnjak, lat. Sideritis), rod vazdazelenih trajnica, polugrmova i grmova iz porodice medićevki (Labiatae), rasprostranjen po Mediteranu, Makaroneziji, srednjoj Europi i dijelovima zapadne azije. Preko 180 priznatih vrsta.[1] U Hrvatskoj raste nekoliko vrsta, to su planinska očist ili gorski očist (S. montana) s podvrstom trociepni očist (S. montana subsp. montana) i sredozemni očist ili rimska očist (S. romana) s podvrstom grimizni očist (S. romana subsp. purpurea)

Očist
Rimski ili sredozemni očist
Sistematika
Carstvo:Plantae
Divizija:Tracheophyta
Razred:Magnoliopsida
Red:Lamiales
Porodica:Lamiaceae
Potporodica:Lamioideae
Tribus:Stachydeae
Rod:Sideritis
L.
Baze podataka

Ovaj rod poznat je u stranim jezicima kao planinski čaj i pastirski čaj. Vrsta S. scardica je veoma popularan u Grčkoj, Turskoj, Albaniji, Kosovu, Bugarskoj i Republici Makedoniji za pripremu čajeva kao i zbog svojih aromatskih osobina u lokalnim kuhinjama. Biljni čaj obično se priprema kao izvarak a zatim često poslužuje s medom i limunom.

Vrste uredi

  1. Sideritis × accidentalis Sánchez-Gómez & R.Morales
  2. Sideritis ajpetriana Klokov
  3. Sideritis akmanii Aytac, Ekici & Donmez
  4. Sideritis albiflora Hub.-Mor.
  5. Sideritis × alcarazii D.Rivera, Obón & De la Torre
  6. Sideritis × alfraedi Mateo & Pisco
  7. Sideritis amagroi Marrero Rodr. & B.Navarro
  8. Sideritis amasiaca Bornm.
  9. Sideritis × anagae (Christ) ined.
  10. Sideritis × angustifolia Lag.
  11. Sideritis antiatlantica (Maire) Rejdali
  12. Sideritis × antonii-josephii Font Quer & Rivas Goday
  13. Sideritis × aragonensis Sennen & Pau
  14. Sideritis arborescens Salzm. ex Benth.
  15. Sideritis arguta Boiss. & Heldr.
  16. Sideritis argyrea P.H.Davis
  17. Sideritis × arizagana Font Quer
  18. Sideritis armeniaca Bornm.
  19. Sideritis atrinervia Klokov
  20. Sideritis × baluei Font Quer
  21. Sideritis barbellata Mend.-Heuer
  22. Sideritis bilgeriana P.H.Davis
  23. Sideritis boissieriana Peris, Stübing, Olivares & J.Martín
  24. Sideritis bolleana Bornm.
  25. Sideritis × bornmuelleri Negrín & P.Pérez
  26. Sideritis bourgeana Boiss. & Reut.
  27. Sideritis brevibracteata P.H.Davis
  28. Sideritis brevicaulis Mend.-Heuer
  29. Sideritis brevidens P.H.Davis
  30. Sideritis briquetiana Font Quer & Pau
  31. Sideritis bubanii Font Quer
  32. Sideritis × cadevallii Font Quer
  33. Sideritis caesarea H.Duman, Aytaç & Baser
  34. Sideritis calduchii Cirujano, Roselló, Peris & Stübing
  35. Sideritis canariensis L.
  36. Sideritis × candelii Font Quer & Pau
  37. Sideritis candicans Aiton
  38. Sideritis carbonellii Socorro
  39. Sideritis × carrissoana Font Quer
  40. Sideritis catillaris Juz.
  41. Sideritis chamaedryfolia Cav.
  42. Sideritis cilicica Boiss. & Balansa
  43. Sideritis cirujanoi Romo, Stübing, Roselló & Peris
  44. Sideritis clandestina (Bory & Chaub.) Hayek
  45. Sideritis condensata Boiss. & Heldr.
  46. Sideritis congesta P.H.Davis & Hub.-Mor.
  47. Sideritis cossoniana Ball
  48. Sideritis cretica L.
  49. Sideritis cuatrecasasii Peris, Stübing & Figuerola
  50. Sideritis cypria Post
  51. Sideritis cystosiphon Svent.
  52. Sideritis dasygnaphala (Webb & Berthel.) Clos
  53. Sideritis dendrochahorra Bolle
  54. Sideritis dianica D.Rivera, Obón, De la Torre & A.Barber
  55. Sideritis dichotoma Huter
  56. Sideritis × difficilis Font Quer
  57. Sideritis discolor Willd. ex Bolle
  58. Sideritis dubia Coulomb
  59. Sideritis endressii Willk.
  60. Sideritis eriocephala Marrero Rodr. ex Negrín & P.Pérez
  61. Sideritis erythrantha Boiss. & Heldr.
  62. Sideritis euboea Heldr.
  63. Sideritis euxina Juz.
  64. Sideritis × fernandezii Negrín & P.Pérez
  65. Sideritis ferrensis P.Pérez & Négrin
  66. Sideritis flaviflora Obón & D.Rivera
  67. Sideritis fruticulosa Pourr.
  68. Sideritis × gaditana Rouy
  69. Sideritis galatica Bornm.
  70. Sideritis × garrigae Font Quer
  71. Sideritis germanicopolitana Bornm.
  72. Sideritis × ginesii Socorro, L.Cano & Espinar
  73. Sideritis glacialis Boiss.
  74. Sideritis glauca Cav.
  75. Sideritis gomerae Bolle
  76. Sideritis gossypina Font Quer
  77. Sideritis grandiflora Salzm. ex Benth.
  78. Sideritis × grossii Font Quer
  79. Sideritis × guaxarae P.Pérez & Négrin
  80. Sideritis guayedrae Marrero Rodr.
  81. Sideritis gulendamii H.Duman & Karaveliogullari
  82. Sideritis guyoniana Boiss. & Reut.
  83. Sideritis hirsuta L.
  84. Sideritis hispida P.H.Davis
  85. Sideritis hololeuca Boiss. & Heldr.
  86. Sideritis huber-morathii Greuter & Burdet
  87. Sideritis hyssopifolia L.
  88. Sideritis ibanezii Pau
  89. Sideritis × iberica Sennen ex Font Quer
  90. Sideritis ibrahimii Obón & D.Rivera
  91. Sideritis ilicifolia Willd.
  92. Sideritis imbricata H.Lindb.
  93. Sideritis incana L.
  94. Sideritis infernalis Bolle
  95. Sideritis italica (Mill.) Greuter & Burdet
  96. Sideritis jahandiezii Font Quer
  97. Sideritis × kerguelenii D.Rivera, Obón & De la Torre
  98. Sideritis kuegleriana Bornm.
  99. Sideritis lacaitae Font Quer
  100. Sideritis × lainzii Obón & D.Rivera
  101. Sideritis lanata L.
  102. Sideritis lasiantha Juss. ex Pers.
  103. Sideritis laxispicata (Degen & Debeaux) Socorro, I.Tarrega & Zafra
  104. Sideritis leptoclada O.Schwarz & P.H.Davis
  105. Sideritis leucantha Cav.
  106. Sideritis × liantei Obón & D.Rivera
  107. Sideritis libanotica Labill.
  108. Sideritis × linearifolia Lam.
  109. Sideritis × llenasii Font Quer
  110. Sideritis × loscosiana Font Quer
  111. Sideritis lotsyi (Pit.) Bornm.
  112. Sideritis lurida J.Gay ex Lacaita
  113. Sideritis lycia Boiss. & Heldr.
  114. Sideritis macrostachyos Poir.
  115. Sideritis maireana Font Quer & Pau
  116. Sideritis × marcelii Elias & Sennen
  117. Sideritis marianica Obón & D.Rivera
  118. Sideritis marminorensis Obón & D.Rivera
  119. Sideritis marmorea Bolle
  120. Sideritis × masferreri Font Quer
  121. Sideritis maura de Noé
  122. Sideritis × mauritii Maire & Sennen
  123. Sideritis mezgouti Molero & J.M.Monts.
  124. Sideritis molinae Stübing, Peris & Figuerola
  125. Sideritis montana L.
  126. Sideritis montserratiana Stübing, Roselló, Olivares & Peris
  127. Sideritis × montserratii D.Rivera & Obón
  128. Sideritis nervosa (Christ) Linding.
  129. Sideritis niveotomentosa Hub.-Mor.
  130. Sideritis nutans Svent.
  131. Sideritis ochroleuca Noë ex Willk.
  132. Sideritis oroteneriffae Négrin & P.Pérez
  133. Sideritis ortonedae (Font Quer & Pau) Obón & D.Rivera
  134. Sideritis osteoxylla (Pau ex Vicioso) Alcaraz, Peinado, Mart.Parras, J.S.Carrion & Sánchez-Gómez
  135. Sideritis ovata Cav.
  136. Sideritis ozturkii Aytaç & Aksoy
  137. Sideritis × paradoxa Font Quer
  138. Sideritis × paui Font Quer
  139. Sideritis paulii Pau
  140. Sideritis perfoliata L.
  141. Sideritis × petriludovici Obón & D.Rivera
  142. Sideritis phlomoides Boiss. & Balansa
  143. Sideritis phrygia Bornm.
  144. Sideritis pisidica Boiss. & Heldr.
  145. Sideritis × puiggariana Font Quer
  146. Sideritis pullulans Vent.
  147. Sideritis pumila (Christ) Mend.-Heuer
  148. Sideritis pungens Benth.
  149. Sideritis pusilla (Lange) Pau
  150. Sideritis raeseri Boiss. & Heldr.
  151. Sideritis reverchonii Willk.
  152. Sideritis × rodriguezii Borja ex D.Rivera & Obón
  153. Sideritis romana L.
  154. Sideritis rubriflora Hub.-Mor.
  155. Sideritis × sagredoi Socorro, Molero Mesa, Casares & Pérez Raya
  156. Sideritis × sanmiguelii Font Quer
  157. Sideritis sauvageana D.Rivera & Obón
  158. Sideritis scardica Griseb.
  159. Sideritis serrata Cav. ex Lag.
  160. Sideritis serratifolia Hub.-Mor.
  161. Sideritis sipylea Boiss.
  162. Sideritis soluta Clos
  163. Sideritis spinulosa Barnades ex Asso
  164. Sideritis stachydioides Willk.
  165. Sideritis stricta Boiss. & Heldr.
  166. Sideritis subatlantica Doum. ex Batt.
  167. Sideritis sventenii (G.Kunkel) Mend.-Heuer
  168. Sideritis syriaca L.
  169. Sideritis taurica Stephan ex Willd.
  170. Sideritis tmolea P.H.Davis
  171. Sideritis tragoriganum Lag.
  172. Sideritis trojana Bornm.
  173. Sideritis tugiensis S.Ríos, M.B.Crespo & D.Rivera
  174. Sideritis × valentina Sennen & Pau
  175. Sideritis × varoi Socorro & García-Gran.
  176. Sideritis velayosiana Peris, Stübing, Roselló & Romo
  177. Sideritis × velezana Pallarés
  178. Sideritis villosa Coss. & Balansa
  179. Sideritis viridifolia Dulac
  180. Sideritis vulcanica Hub.-Mor.
  181. Sideritis vuralii H.Duman & Baser
  182. Sideritis × yvesiana Font Quer & Sennen

Vanjske poveznice uredi

 Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Sideritis
 Wikivrste imaju podatke o taksonu Sideritis

Izvori uredi

  1. Catalogue of Life: 28th March 2018. Inačica izvorne stranice arhivirana 4. ožujka 2021. Pristupljeno 25. travnja 2018. journal zahtijeva |journal= (pomoć)