Baskijski nacionalizam: razlika između inačica
Izbrisani sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka uređivanja |
Nema sažetka uređivanja |
||
Redak 5:
Baskijski nacionalizam, u rasponu na tri različite regije u dvije države ([[Baskija (autonomna zajednica)|autonomne zajednice Baskije]] i [[Navara|Navare]] u Španjolskoj, te Sjeverne Baskije u Francuskoj) je "iredentističke prirode" <ref>http://books.google.hr/books?id=2a0okm0vyZwC&pg=PA111&lpg=PA111&dq=catalan+irredentism&source=bl&ots=4IyH348_Wb&sig=OaiXl7DbnKQwbGXT7ksteEWpqAM&hl=es&ei=dBVuStKvDYqCtgfbvqGJDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y </ref> jer favorizira političko ujedinjenje svih tih pokrajina koje su razdijeljene na dvije postojeće države.
== Prapočela ==
<!--
Según algunos autores,4 en el siglo VII, Fredegario menciona a la "Wasconum nationem",5 aunque obviamente no se puede confundir el significado de "nación" en esa época con su equivalente actual.
Joannes Leizarraga, en la dedicatoria a la reina Juana de Albret de su traducción del Nuevo Testamento (1571), afirma:
Sin embargo, estando seguro de que los vascos, entre todas las demás naciones, no somos tan bárbaros que no podamos reconocer y alabar al Señor en nuestra lengua.
En 1643 Pedro de Axular especifica los territorios que constituyen Euskal Herria: "Ceren anhitz moldez eta differenqui minçatcen baitira Euskal herrian, Naffarroa garayan, Naffarroa berrean, Çuberoan, Lapurdin, Bizcayan, Guipuzcoan, Alaba-herrian eta bertce anhitz leccutan".
La Diputación del Reino de Navarra expresa repetidamente en un texto de 1672 el término "Nación Bascongada" referido a "sus hijos, y naturales" y a los del "Señorío de Vizcaya, y Provincias de Guipúzcoa y Alava"
Manuel de Larramendi (1690-1766) defendía ya en el siglo XVIII la existencia de una "nación bascongada" :
El Proyecto de las Provincias Unidas del Pirineo es sin duda magnífico y especioso (hermoso). República que se hará famosa con su gobierno aristocrático o democrático, como mejor pareciere, tomando de las repúblicas antiguas todo lo que las hizo célebres y ruidosas en el mundo, y de las modernas todo lo que es conveniente para su duración y subsistencia.6
Lo mismo que Juan de Perochegui que en 1769 edita su libro titulado "Origen de la Nación Bascongada y de su lengua".
El alavés Landázuri habla ya en 1780 de "país bascongado" y en 1798 publica su obra "Historia civil de la M. N. y M. L. Provincia de Álava", en la que señala la tradicional independencia de Álava y de Vizcaya. Esta obra generó una gran controversia e inició una época de publicaciones en defensa de la independencia de los territorios vascos como la realizada por Pedro Novia de Salcedo en su libro "Defensa histórica legislativa y económica del Señorío de Vizcaya y Provincias de Álava y Guipúzcoa", acogiéndose también a esta tesis autores no vascos como Pérez Villamil, Vicente de la Fuente, Danvila y Collado y Oliver Hurtado; en oposición a la misma cabe citar a Luis Salazar y Castro.7
Tras la primera invasión francesa de 1794, Diputados de Guipúzcoa solicitan la protección francesa para formar una provincia independiente amparada por la República, lo cual no es aceptado por los franceses.8
Desde el exterior, en 1801, el investigador alemán Humboldt recorre el país y lo denomina expresamente como "nación vasca". Diez años más tarde, el senador laburdino Garat, que creía a los vascos descendientes de los fenicios, propone al Emperador Napoleón la formación de un ""Estado Nacional Vasco" que se llamaría Nueva Fenicia con los territorios de ambos lados de los Pirineos, que se agruparían en dos departamentos, Nueva Tiro y Nueva Sidón, y cuya bandera y escudo serían los de Navarra, que considera eran los de las naves de Tiro9 y Juan Antonio de Iza Zamácola publica en 1818 "Historia de las naciones bascas de una y otra parte del Pirineo Septentrional y costas del mar Cantábrico (Auch, 1818, tres vols.)."
Precisamente será la Diputación de Navarra la institución que, en 1864, invita a las otras tres a participar en un proyecto mancomunado al que denomina "Laurac bat",10 es decir, "cuatro en una".
El suletino Augustin Chaho es considerado un predecesor del nacionalismo vasco, pues en 1836 realiza una formulación explícita del nacionalismo vasco en su libro “Viaje por Navarra durante la insurrección de los vascos”.
El nacionalismo surgió con más fuerza a fines del siglo XIX, tras la política centralista llevada a cabo tras la Tercera Guerra Carlista, que conllevó la casi total supresión de los fueros (leyes propias). (Véase Ley Paccionada)
En sus memorias (1852), Francisco Espoz y Mina expresa: "Los gipuzkoanos, vizcaínos y alabeses en el interés de derechos y nacionalidad siempre han marchado unidos con los nabarros".11
En 1881 Pedro de Soraluce-Zubizarreta es el autor de una bandera de Euskal-Erria (sic), roja por Navarra y blanca por las tres Provincias Bascongadas que desfila en París en ese año en un homenaje a Víctor Hugo. La enseña venía acompañada de una estrella dorada en cada ángulo, un escudo con los de las cuatro provincias coronado por la corona real, en cada cuartel una cabeza de rey moro para recordar el lauburu y la divisa Laurac-bat sobre una cinta con los colores de España, en recuerdo de la hermandad vasco-navarra.12 13
El primer partido político abiertamente nacionalista es el Partido Nacionalista Vasco (EAJ-PNV) fundado en 1895 por Sabino Arana,14 que era partidario de la independencia de Vizcaya y de una confederación de Estados Vascos, si bien en sus inicios basaba sus planteamientos en los principios del nacionalismo romántico de la época, incluyendo el racismo,15 en la actualidad se centra en el derecho a decidir expresado democráticamente por los ciudadanos.16
Prema nekim autorima , 4 u sedmom stoljeću , spominje Fredegarius " Wasconum nationem " 5 , ali očito ne može pogriješiti značenje " nacije " u to doba svojom trenutnom ekvivalenta .
Leizarraga Joannes , u predanosti u Queen Juana od Albret u svom prijevoda Novog zavjeta ( 1571 ) navodi :
Međutim , biti sigurni da su Baski , među svim ostalim narodima , mi nismo tako barbarski da možemo prepoznati i hvale Gospodina u našem jeziku .
1643 Pedro de Axular navodi teritorije koje čine Baskiji , " Ceren AnHitz moldez eta differenqui minçatcen baitira Euskal herrian , Naffarroa garayan , Naffarroa blejati , Çuberoan , Lapurdin , Bizcayan , Guipuzcoan , Alaba - herrian bertce AnHitz leccutan eta " .
Delegacija Kraljevine Navarra izrazio puta u 1672 tekstuizraz " Nation Bascongada " naziva "svoje djece , i prirodno " i" gospodstva Vizcaya i Alava i Guipuzcoa provincije "
Manuel de Larramendi (1690-1766) i obranio u osamnaestom stoljeću ,postojanje "nacionalne Bascongada "
Projekt Ujedinjenih provincija Pirineja je bez sumnje veličanstven i prostrani ( lijepa ) . Republika se proslavila svojom aristokratskom ili demokratske vlasti , kao što je dobro u očima najbolje , uzimajući sve bivše republike da ih je izradio poznati i bučno u svijetu , a moderna sve je pogodan za njihovo trajanje i subsistencia.6
Baš kao što je John Perochegui 1769 objavljena je njegova knjiga " Podrijetlo Bascongada naroda i njegova jezika . "
Landázuri Alava i govorio u 1780 od " Ja bascongado zemlju ", a 1798 je objavio svoju "Povijest civilnog MN i ML Alava provincije " , koji označava tradicionalni neovisnost Alava i Vizcaya . Taj rad je bio vrlo kontroverzan i počela era književnosti u obrani neovisnosti baskijske teritorije koju Pedro Salcedo mladenka u svojoj knjizi " Obrana zakonodavne i gospodarska povijest gospodstvu Vizcaya i Alava i Guipuzcoa provincije " također obuhvaćajući ova teza autora i ne Baskijski Pérez Villamil , Vicente de la Fuente , Danvila i Collado i Oliver Hurtado ; u suprotnosti s njima su Luis Salazar i Castro.7
Nakon prve francuske invazije 1794 Guipuzcoa Zastupnici traže francuskom zaštitom formirati nezavisnu pokrajinu snosi Republika , koja nije prihvaćena od strane franceses.8
Izvana , 1801 ,njemački istraživač Humboldt putuje zemljom i posebno naziva " baskijskog naroda . " Deset godina kasnije ,laburdino senator Garat , koji su vjerovali baskijske potomci Feničana ,car Napoleon predložio formiranje " " Nacionalna država Vasco " New Feniciji koji će se zvati s područja na obje strane Pirineja , što se grupirati u dva odjela , New Tira i Sidona Novi i pod čijom zastavom i kaputa od bi Navarre , koji su smatraniobrta Tiro9 i Juan Antonio Iza Zamácola objavljena 1818 " Priča o narodima obje mučnine sjeverno od Pirineja iobala Cantabrian more ( Auch , 1818 , tri sveska . ) . "
Samo buditeDelegacija Navarreinstitucija , u 1864 , je pozvao ostale tri sudjelovati u zajedničkom projektu koji on naziva " Laurac šišmiša " , 10 odnosno , " četiri u jedan " .
Chaho Augustin Soule smatraprethodnik baskijskog nacionalizma , što je u 1836 izvodi eksplicitno formuliranje baskijskog nacionalizma u svojoj knjizi " Put Navarre tijekom ustanka od Baska " .
Nacionalizam se pojavili snažnije u kasnom devetnaestom stoljeću , nakon što centralističkog politiku provodi nakon trećeg popis automobila rata , što je dovelo do gotovo potpuno uklanjanje povlastica ( vlastite zakone ) . (Vidi Zakon Paccionada )
U svojim memoarima ( 1852 ) , a Mina Francisco Espoz navodi: "Gipuzkoa , Bizkaia i alabeses u interesu prava na državljanstvo i uvijek su otišli zajedno s nabarros " .11
Godine 1881 Pedro de Soraluce - Zubizarreta jeautor zastavu baskijske - Erria ( sic ) od Navarra crvenog i bijelog za tri provincije Bascongadas paradira u Parizu te godine u počast Victora Hugoa . Nastava je popraćena zlatne zvijezde na svakom uglu ,štit s četiri provincije predvode kraljevskom krunom na glavi svakog bloka podsjetiti maurskom kralja i Laurac lauburu šišmiš amblem na takom s bojama Španjolske , u znak sjećanja na baskijskom bratstva navarra.12 13
Prvo otvoreno nacionalistička politička stranka koja jeVasco ( EAJ - PNV ) nacionalistička stranka osnovana u 1895 by Sabino Arana , 14 koji je favorizirao neovisnost i konfederaciju Vizcaya Basque Države , iako je u povojima temelji pristupa u načela romantične nacionalizma vremena , uključujući i rasizma , trenutno 15. fokusira na pravo odlučiti demokratski izražene citizens.16
-->
== Fuerosi i karlizam ==
| |||