Keltska umjetnost: razlika između inačica

 

Krajem 7. stoljeća pr. Kr. [[središnja Europa]] je bila naseljena lovcima-sakupljačima, koje su Grci a potom i rimski vojskovođe, filozofa i povjesničari Kelta i imamo iz toga doba mnogo pisanih podataka o njima i njihovim načinima života i ustrojstvima.

Danski praistoričar C. J. Tomsen je praistoriju delio na kameno doba, bronzano doba i doba gvožđa i ova se podela odomaćila sve do današnjih dana. U [[Švajcarska|Švajcarskoj]] je [[1846.]] godine otkrivena Halštatska kultura i o njenom okviru kultura [[Laten]] kao kulture gvozdenoga doba. Halštat je imao A, B, C, i D periode i svi ovi periodi su povezeni sa Keltima. U [[Halštat]]u 6. – 7. vek pne. Kelti zauzimaju srednju Evropu a u 2. veku se njihove teritorije protežu na Španiju, Britaniju, Italiju, Rumuniju, Makedoniju i sve do Male Azije.

 

Tragove Kelta možemo pratiti po arheološkim materijalima koji su otkriveni u njihovim [[grob]]ovima. To su nakit i keramika najčešće. Kelti su imali predstave o životu posle smrti i imali su svoje [[bog]]ove. Oprema u grobovima je bila prema rangu onoga koji je tu bio sahranjen i svako je imao sve prema svojim zaslugama za potrebe života posle smrti.

Ekonomska snaga keltskog područja temeljila se na sve većoj serijskoj proizvodnji. Veliki broj željeznih ingota pokazuje značenje [[Porajnje|Porajnja]] u primarnoj proizvodnji. Poznavali su tehniku izrade točkova i kola, te mnoga oruđa poput rala kojim su obrađivali zemlju i pile, te razne vrste motika, srpova i sl. Njihove [[Kuća|kuće]] su bile ovalnog oblika od [[kamen]]a i masivne, a ponekad i pravokutne od [[Drvo|drveta]], a bile su utvrđene palisadnim zidinama. Keltska odjeća se prema klasičnim autorima sastojala od hlača, tunika i mantila, često karirana (što se sačuvalo u npr. Škotskoj tradicijskoj nošnji). Bile su poznate kopče kojim su se kopčali dijelovi odeće i opasači, a kose su češljali prema gore i nosili su brkove što nam je poznato iz brončanih maski koje su pronađene. Od oružja, Kelti su imali [[štit]]ove od drveta ili kože ojačane [[bronca|broncom]], kratke dvosjekle [[mač]]eve, te zaštitne [[prsluk]]e i [[šljem]]ove, dok laka [[bojna kola]] na dva kotača (koja su se često pokapala sa ratnicima, npr. Kod Somm-Bionne u Francuskoj) pokazuje stupanj vještine keltskih obrtnika. Te prednosti odvele su Kelte i na istok, koji je i u [[Halštatska kultura|halštatsko doba]] bio pod pretežitom vlašću [[Skiti|Skita]], i na jug da bi [[390. pr. Kr.]] napali [[Rim]], a stoljeće kasnije stigli i do [[Delfi|Delfa]] ([[Grčka]], [[279. pr. Kr.]]), pa čak i do daleke [[Mala Azija|Male Azije]] gdje su se neki i trajno naselili i postali „bezumni Galaćani” (iz poslanice [[Sveti Pavao Apostol|Svetog Pavla apostola]] [[Poslanica Galaćanima|Galaćanima]], 3,1).