Sovjetsko-kineski raskol: razlika između inačica
Izbrisani sadržaj Dodani sadržaj
m poveznica |
|||
Redak 3:
== Kontekst ==
U periodu između kraja [[Prvi svjetski rat|Prvog svjetskog rata]] i kraja [[Kineski građanski rat|Kineskog građanskog rata]] 1949. godine, dogodilo se nekoliko sovjetskih intervencija u [[Kina|Kinu]]. Jedna takva bila je i kratkotrajni rat 1929. godine u kojem je [[Crvena armija]] porazila lokalne kineske [[Gospodari rata|gospodare rata]] u [[Mandžurija|Mandžuriji]]. 1934. godine, sovjetska je armija ponovo intervenirala u zapadnoj kineskoj pokrajini [[Xinjiang]]. Nakon kraja [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]] u Europi, Sovjeti, tada pod [[Josif Staljin|Staljinovim]] vodstvom pristaju prebaciti težište rata na daleki istok kako bi pridonjeli u istjerivanju Japanaca iz Mandžurije.
S pobjedom komunista u Kineskom građanskom ratu, kinesko-sovjetski odnosi ponovo postaju dobri, a kineski komunisti počeli su gledati na Sovjetski Savez kao velikog brata, koji bratskoj kineskoj komunističkoj partiji treba pomoći u ostvarivanju obnove zemlje i tehnološkog napretka, no Kinezi su s vremenom počeli smatrati da se Sovjeti prema njima odnose neravnopravno. Nakon početka [[Korejski rat|Rata u Koreji]], Kina se, uz Staljinovo odobravanje uključila u rat na strani [[Sjeverna Koreja|Sjeverne Koreje]].<ref name=":0">{{Citiranje časopisa|last=Ford|first=Harold.P.|authorlink=|coauthors=|title=Calling the Sino-Soviet Split — Central Intelligence Agency|url=https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/winter98_99/art05.html|date=|year=|month=|journal=|volume=|issue=|pages=|id=|accessdate=2019-02-03|citat:="The Chinese leaders have been at great pains to obtain possession of nuclear weapons. They strenuously tried-this is no secret-to get the Soviet Union to give them the atomic bomb. The CPSU and the Soviet Government naturally could not consider this, since it might have led to the most serious consequences. 26"}}</ref> Do 1949. godine Sovjetski savez je detonirao svoju prvu [[Nuklearno oružje|nuklearnu bombu]]. Iako su Sovjeti Kinezima obećali da će u slučaju potrebe braniti komunstičku Kinu nuklearnim oružjem, [[Mao Ce-tung]] je smatrao da s obzirom na veličinu i važnost Kine, Sovjeti trebaju podjeliti s njima nuklearno naoružanje. Hruščov, koji je u međuvremenu zamijenio Staljina nije bio sklon tome, ali su Kinezima u sklopu ranije kinesko-sovjetske suradnje već bili dostupni gotovo svi materijali potrebni za izradu nuklearne bombe, pa je bilo samo pitanje vremena kada će ju oni i sami napraviti.<ref name=":0" /> Mao je također zamjerao Hruščovu povlačenje s [[Kuba|Kube]] i odbacivao Hruščovljevove ideje koegzistencije.<ref>{{Citiranje weba|url=https://les-yeux-du-monde.fr/histoires/20090-la-rupture-sino-sovietique-des/%20|title=La rupture sino-soviétique des années 1960|last=Alexandre LIEBERMANN|date=2014-11-03|work=Les Yeux du Monde|language=fr-FR|accessdate=2019-02-03}}</ref>
| |||