Bojilo: razlika između inačica
Izbrisani sadržaj Dodani sadržaj
Nadopunio Bojilo |
Nadopunio Bojilo |
||
Redak 334:
'''Indigosoli''' ili '''leukoesteri reduktivnih bojila''' su [[soli]] [[Esteri|estera]] [[Sumporna kiselina|sumporne kiseline]] s leukospojevima koji nastaju redukcijom [[Karbonilna skupina|karbonilnih skupina]] [[indigo]]idnih i [[antrakinon]]skih bojila. Karakterizira ih prisutnost grupacije Me0<sub>3</sub>S0—C=C—C=C—OSO<sub>3</sub>Me (Me = [[kalij]] ili [[natrij]]). Vežu se iz neutralne kupelji na [[pamuk]] ili iz slabo kisele kupelji na [[vuna|vunu]] i [[svila|svilu]], a zatim se u drugoj kupelji, koja sadrži [[kiseline|kiselinu]], izvrši [[hidroliza]] estera i uslijed prisutnosti oksidirajućih sredstava ([[natrij]]eva nitrita, natrijeva dikromata, feriklorida) istodobno oksidira [[hidroksil]]na grupa u karbonilnu. Njihove postojanosti odgovaraju postojanostima onih reduktivnih bojila od kojih se izvode. Upotrebljavaju se najčešće za bojanje pamuka, [[lan]]a, regeneriranih celuloznih vlakana, a rjeđe za vunu i svilu. Odlikuju se izvanrednom sposobnošću egalizacije (izjednačivanja) i prodiranja u tkivo, pa se zato upotrebljavaju za [[pastel]]ne nijanse, a vrlo se dobro primjenjuju i za bojanje komadne robe. Stanovitu upotrebu imaju i u bojanje kod štampanja ([[tisak]]).
==== Oksidacijska bojila ====
'''Oksidacijska bojila''' ili '''oksidacijske baze''' su [[Areni|aromatski]] amino-, hidroksi-, diamino-, dihidroksi- ili aminohidroksi-spojevi koji tek nakon [[oksidacija|oksidacije]] na bojanom supstratu prelaze u bojila. Upotrebljavaju se za bojanje [[Krzno|krzna]], [[Dlake|dlaka]] i [[Perje|perja]]. Struktura boja koje pri tom nastaju nije još u potpunosti razjašnjena. Najvjerojatnije je da iz [[amin]]a i njihovih [[derivat]]a nastaju azini, a iz aminofenola i njihovih derivata oksazini. Uslijed složenih uslova koji vladaju pri bojanju (strukturno nejednoličan [[protein]]ski materijal supstrata, prisutnost različitih oksidacijskih sredstava, upotreba različitih metalnih močila, česta upotreba smjesa i kombinacija za bojanje) dolazi do niza paralelnih reakcija i nusreakcija što onemogućuje određivanje konstitucije nastale konačne boje. Primjeri su oksidacijskih baza: ''Ursol G'', C.I. 76035 (m-toluilendiamin), ''Ursol D'', C.I. 76060 (p-fenilendiamin), ''Ursol P'', C.I. 76551 (hidroklorid p-aminofenola, ''Ursol ER'', C.I. 76605 ([[Naftoli|a-naftol]]).
== Primjena ==
| |||