Zimzelenovke

(Preusmjereno s Apocynaceae)

Zimzelenovke (naherice, zimzeleni, lat. Apocynaceae), biljna porodica u redu Gentianales (sirištarolike). Postoji preko 7.200 vrsta u preko 360 rodova[1]

Zimzelenovke
Apocynum cannabinum
Apocynum cannabinum
Sistematika
Carstvo: Plantae
Divizija: Magnoliophyta
Razred: Magnoliopsida
Red: Gentianales
Porodica: Apocynaceae
Adans.
rodovi
vidi tekst
Sinonimi
Plumeriaceae Horan.

Stapeliaceae Horan.
Vincaceae Vest
Willughbeiaceae J. Agardh

Predstavnici ove poorodice u Hrvatskoj su rodovi oleandar s vrstom (Nerium oleander) i pavenka ili zimzelen (Vinca) s vrstama Vinca herbacea, veliki zimzelen (Vinca major) i mali zimzelen (Vinca minor)

Opis Uredi

Apocynaceae, obitelj cvjetnica (red Gentianales), uključujući oko 400 rodova i oko 4555 vrsta drveća, grmlja, drvenaste loze i bilja. Članovi obitelji uglavnom su rasprostranjeni u tropskim i suptropskim područjima svijeta. Gotovo svi članovi ove obitelji su otrovni, a mnoge se vrste koriste u medicinske svrhe zbog prisutnosti srčanih glikozida i raznih alkaloida. Mnoge se uzgajaju kao ukrasne biljke zbog atraktivnih cvjetova i lišća.[2][2]

Fizički opis Uredi

Članovi obitelji imaju mliječni, često otrovni sok; listovi glatkih rubova; a cvjetovi u grozdovima (rijetko pojedinačni). Neke vrste, posebno one iz potporodice Asclepiadoideae, imaju pelud skupljen u snopove koji se nazivaju polinije. Plod može biti bobičast ili mesnat, ali obično je suha mahuna (folikul) koja se otvara u zrelosti, oslobađajući mnogo krilatih ili čupavih sjemenki. [2]

Glavni rodovi i vrste Uredi

Vrtni ukrasi koji pripadaju porodici uključuju Vinca, oleander (Nerium), “žuti oleander” (Thevetia), plumeriju (Plumeria), karisu (Carissa), pravu svilenicu (Asclepias syriaca), A. curassavica, “leptirastu travu” (A. tuberosa), voštani cvijet (Hoya carnosa) i Tabernaemontana divaricata. Nekoliko vrsta iz rodova Trachelospermum (osobito zvjezdasti jasmin, T. jasminoides), Mandevilla i Allamanda su atraktivne drvenaste loze. kanadska konoplja (Apocynum) i bluestar (Amsonia) ponekad se uzgajaju kao ukrasne biljke. “Impala ljiljan” (Adenium multiflorum) je ukrasni grm sa zvjezdastim cvjetovima i velikim podzemnim gomoljima.[2]

Rodovi Adenium i Pachypodium su afrički sukulenti s naizmjenično raspoređenim listovima i čudno oblikovanim deblom. Nekoliko sukulentnih biljaka iz podobitelji Asclepiadoideae, kao što su Hoodia, Huernia i strvin cvijet (Stapelia), proizvode mirise koji su uvredljivi za ljude, ali privlače muhe oprašivače.

Otrovi za strijele dobivaju se iz mnogih biljaka iz obitelji pasjih trava, a otrovni alkaloidi vrsta koje pripadaju rodovima Strophanthus i Rauvolfia koriste se u lijekovima.[2]

Potporodice i rodovi Uredi

Rodovi:

  1. Acokanthera G.Don
  2. Adenium Roem. & Schult.
  3. Aganosma (Blume) G.Don
  4. Alafia Thouars
  5. Allamanda L.
  6. Allomarkgrafia Woodson
  7. Allowoodsonia Markgr.
  8. Alstonia R.Br.
  9. Alyxia R.Br.
  10. Amalocalyx Pierre
  11. Ambelania Aubl.
  12. Ampelamus Raf.
  13. Amphineurion (A.DC.) Pichon
  14. Amsonia Walter
  15. Anatropanthus Schltr.
  16. Ancylobothrys Pierre
  17. Anechites Griseb.
  18. Anemotrochus Mangelsdorff, Meve & Liede
  19. Angadenia Miers
  20. Anisopus N.E.Br.
  21. Anisotoma Fenzl
  22. Anodendron A.DC.
  23. Apocynum L.
  24. Apteranthes J.C.Mikan
  25. Araujia Brot.
  26. Artia Guillaumin
  27. Asclepias L.
  28. Asketanthera Woodson
  29. Aspidoglossum E.Mey.
  30. Aspidonepsis Nicholas & Goyder
  31. Aspidosperma Mart. & Zucc.
  32. Astephanus R.Br.
  33. Asterostemma Decne.
  34. Atherandra Decne.
  35. Australluma Plowes
  36. Baharuia D.J.Middleton
  37. Bahiella J.F.Morales
  38. Baissea A.DC.
  39. Ballyanthus Bruyns
  40. Barjonia Decne.
  41. Baroniella Costantin & Gallaud
  42. Baseonema Schltr. & Rendle
  43. Batesanthus N.E.Br.
  44. Baynesia Bruyns
  45. Beaumontia Wall.
  46. Blepharodon Decne.
  47. Boucerosia Wight & Arn.
  48. Bousigonia Pierre
  49. Buckollia Venter & R.L.Verh.
  50. Calciphila Liede & Meve
  51. Callichilia Stapf
  52. Calocrater K.Schum.
  53. Calotropis R.Br.
  54. Calyptranthera Klack.
  55. Cameraria L.
  56. Campestigma Pierre ex Costantin
  57. Camptocarpus Decne.
  58. Caralluma R.Br.
  59. Carissa L.
  60. Carruthersia Seem.
  61. Carvalhoa K.Schum.
  62. Cascabela Raf.
  63. Catharanthus G.Don
  64. Caudanthera Plowes
  65. Cerbera L.
  66. Cerberiopsis Vieill. ex Pancher & Sebert
  67. Ceropegia L.
  68. Chamaeclitandra (Stapf) Pichon
  69. Chilocarpus Blume
  70. Chlorocyathus Oliv.
  71. Chonemorpha G.Don
  72. Cibirhiza Bruyns
  73. Cionura Griseb.
  74. Cleghornia Wight
  75. Clitandra Benth.
  76. Condylocarpon Desf.
  77. Conomitra Fenzl
  78. Cordylogyne E.Mey.
  79. Cosmostigma Wight
  80. Couma Aubl.
  81. Craspidospermum Bojer ex A.DC.
  82. Crioceras Pierre
  83. Cristobalia Morillo, S.A.Cáceres & H.A.Keller
  84. Cryptolepis R.Br.
  85. Cryptostegia R.Br.
  86. Cycladenia Benth.
  87. Cyclocotyla Stapf
  88. Cylindropsis Pierre
  89. Cynanchum L.
  90. Decalepis Wight & Arn.
  91. Decanema Decne.
  92. Desmidorchis Ehrenb.
  93. Dewevrella De Wild.
  94. Dictyophleba Pierre
  95. Diplolepis R.Br.
  96. Diplorhynchus Welw. ex Ficalho & Hiern
  97. Dischidanthus Tsiang
  98. Dischidia R.Br.
  99. Dischidiopsis Schltr.
  100. Ditassa R.Br.
  101. Dolichopetalum Tsiang
  102. Dregea E.Mey.
  103. Duvalia Haw.
  104. Duvaliandra M.G.Gilbert
  105. × Duvaliaranthus Bruyns
  106. Dyera Hook.f.
  107. Echidnopsis Hook.f.
  108. Echites P.Browne
  109. Ectadium E.Mey.
  110. Ecua D.J.Middleton
  111. Edithcolea N.E.Br.
  112. Elytropus Müll.Arg.
  113. Emicocarpus K.Schum. & Schltr.
  114. Emplectanthus N.E.Br.
  115. Ephippiocarpa Markgr.
  116. Epigynum Wight
  117. Epistemma D.V.Field & J.B.Hall
  118. Eucorymbia Stapf
  119. Eustegia R.Br.
  120. Fanninia Harv.
  121. Farquharia Stapf
  122. Finlaysonia Wall.
  123. Fischeria DC.
  124. Fockea Endl.
  125. Forsteronia G.Mey.
  126. Funastrum E.Fourn.
  127. Funtumia Stapf
  128. Galactophora Woodson
  129. Geissospermum Allemão
  130. Genianthus Hook.f.
  131. Glossostelma Schltr.
  132. Gomphocarpus R.Br.
  133. Gongronema (Endl.) Decne.
  134. Gonioma E.Mey.
  135. Goniostemma Wight
  136. Gonolobus Michx.
  137. Gunnessia P.I.Forst.
  138. Gymnanthera R.Br.
  139. Gymnema R.Br.
  140. Gyrostelma E.Fourn.
  141. Hancornia Gomes
  142. Haplophyton A.DC.
  143. Hemidesmus R.Br.
  144. Hemipogon Decne.
  145. Heterostemma Wight & Arn.
  146. Heynella Backer
  147. Hiepia V.T.Pham & Aver.
  148. Himatanthus Willd. ex Schult.
  149. Holarrhena R.Br.
  150. Hoodia Sweet ex Decne.
  151. × Hoodiapelia G.D.Rowley
  152. × Hoodiorbea G.D.Rowley
  153. × Hoodiotriche G.D.Rowley
  154. Hoya R.Br.
  155. Huernia R.Br.
  156. Hunteria Roxb.
  157. Hylaea J.F.Morales
  158. Hypolobus E.Fourn.
  159. Ibatia Decne.
  160. Ichnocarpus R.Br.
  161. Ischnolepis Jum. & H.Perrier
  162. Isonema R.Br.
  163. Ixodonerium Pit.
  164. Jasminanthes Blume
  165. Jobinia E.Fourn.
  166. Kamettia Kostel.
  167. Kanahia R.Br.
  168. Kerbera E.Fourn.
  169. Kibatalia G.Don
  170. Kopsia Blume
  171. Lachnostoma Kunth
  172. Lacmellea H.Karst.
  173. Landolphia P.Beauv.
  174. Larryleachia Plowes
  175. Laubertia A.DC.
  176. Lavrania Plowes
  177. Laxoplumeria Markgr.
  178. Lepinia Decne.
  179. Lepiniopsis Valeton
  180. Leptadenia R.Br.
  181. Leuconotis Jack
  182. Lygisma Hook.f.
  183. Maclaudia Venter & R.L.Verh.
  184. Macoubea Aubl.
  185. Macropharynx Rusby
  186. Macroscepis Kunth
  187. Mahawoa Schltr.
  188. Malouetia A.DC.
  189. Mandevilla Lindl.
  190. Manothrix Miers
  191. Margaretta Oliv.
  192. Marsdenia R.Br.
  193. Mascarenhasia A.DC.
  194. Matelea Aubl.
  195. Melodinus J.R.Forst. & G.Forst.
  196. Mesechites Müll.Arg.
  197. Metastelma R.Br.
  198. Micholitzia N.E.Br.
  199. Micrechites Miq.
  200. Microloma R.Br.
  201. Microplumeria Baill.
  202. Minaria T.U.P.Konno & Rapini
  203. Miraglossum Kupicha
  204. Molongum Pichon
  205. Mondia Skeels
  206. Monolluma Plowes
  207. Monsanima Liede & Meve
  208. Morilloa Fontella, Goes & S.A.Cáceres
  209. Mortoniella Woodson
  210. Motandra A.DC.
  211. Mucoa Zarucchi
  212. Myriopteron Griff.
  213. Nautonia Decne.
  214. Neobracea Britton
  215. Neocouma Pierre
  216. Neoschumannia Schltr.
  217. Nephradenia Decne.
  218. Nerium L.
  219. Notechidnopsis Lavranos & Bleck
  220. Ochrosia Juss.
  221. Odontadenia Benth.
  222. Oistonema Schltr.
  223. Oncinema Arn.
  224. Oncinotis Benth.
  225. Ophionella Bruyns
  226. Orbea Haw.
  227. × Orbelia G.D.Rowley
  228. Oreosparte Schltr.
  229. Orthanthera Wight
  230. Orthopichonia H.Huber
  231. Orthosia Decne.
  232. Oxypetalum R.Br.
  233. Oxystelma R.Br.
  234. Pachycarpus E.Mey.
  235. Pachypodium Lindl.
  236. Pacouria Aubl.
  237. Papuechites Markgr.
  238. Parahancornia Ducke
  239. Parapodium E.Mey.
  240. Parepigynum Tsiang & P.T.Li
  241. Parsonsia R.Br.
  242. Pattalias S.Watson
  243. Pectinaria Haw.
  244. Pentacyphus Schltr.
  245. Pentalinon Voigt
  246. Pentasachme Wall. ex Wight
  247. Pentatropis R.Br. ex Wight & Arn.
  248. Pentopetia Decne.
  249. Peplonia Decne.
  250. Pergularia L.
  251. Periglossum Decne.
  252. Periploca Tourn. ex L.
  253. Pervillaea Decne.
  254. Petalostelma E.Fourn.
  255. Petchia Livera
  256. Phaeostemma E.Fourn.
  257. Pherotrichis Decne.
  258. Philibertia Kunth
  259. Phyllanthera Blume
  260. Piaranthus R.Br.
  261. Picralima Pierre
  262. Pinochia M.E.Endress & B.F.Hansen
  263. Plectaneia Thouars
  264. Pleiocarpa Benth.
  265. Pleioceras Baill.
  266. Plumeria Tourn. ex L.
  267. Polystemma Decne.
  268. Pottsia Hook. & Arn.
  269. Prestonia R.Br.
  270. Pruskortizia Morillo
  271. Pseudolachnostoma Morillo
  272. Pseudolithos P.R.O.Bally
  273. Pteralyxia K.Schum.
  274. Ptycanthera Decne.
  275. Pycnobotrya Benth.
  276. Pycnorhachis Benth.
  277. Quaqua N.E.Br.
  278. Raphionacme Harv.
  279. Rauvolfia Plum. ex L.
  280. Rhabdadenia Müll.Arg.
  281. Rhazya Decne.
  282. Rhigospira Miers
  283. Rhyssolobium E.Mey.
  284. Rhytidocaulon P.R.O.Bally
  285. Rhytidostemma Morillo
  286. Richtersveldia Meve & Liede
  287. Riocreuxia Decne.
  288. Rojasia Malme
  289. Ruehssia H.Karst.
  290. Saba (Pichon) Pichon
  291. Sacleuxia Baill.
  292. Sarcolobus R.Br.
  293. Sarcorrhiza Bullock
  294. Schistonema Schltr.
  295. Schizoglossum E.Mey.
  296. Schizostephanus Hochst. ex Benth. & Hook.f.
  297. Schizozygia Baill.
  298. Schlechterella K.Schum.
  299. Schubertia Mart.
  300. Scyphostelma Baill.
  301. Secamone R.Br.
  302. Secamonopsis Jum.
  303. Secondatia A.DC.
  304. Sindechites Oliv.
  305. Sisyranthus E.Mey.
  306. Skytanthus Meyen
  307. Socotrella Bruyns & A.G.Mill.
  308. Solenostemma Hayne
  309. Spirolobium Baill.
  310. Spongiosperma Zarucchi
  311. × Staparesia G.D.Rowley
  312. Stapelia L.
  313. Stapelianthus Choux ex A.C.White & B.Sloane
  314. Stapeliopsis Pillans
  315. × Stapvalia D.M.Cumming
  316. Stathmostelma K.Schum.
  317. Stelmagonum Baill.
  318. Stenostelma Schltr.
  319. Stephanostegia Baill.
  320. Stephanostema K.Schum.
  321. Stephanotis Thouars
  322. Stigmatorhynchus Schltr.
  323. Stipecoma Müll.Arg.
  324. Stomatostemma N.E.Br.
  325. Strempeliopsis Benth.
  326. Streptocaulon Wight & Arn.
  327. Streptoechites D.J.Middleton & Livsh.
  328. Strophanthus DC.
  329. Tabernaemontana Plum. ex L.
  330. Tabernanthe Baill.
  331. Tacazzea Decne.
  332. Tassadia Decne.
  333. Tavaresia Welw.
  334. Telectadium Baill.
  335. Telosma Coville
  336. Temnadenia Miers
  337. Thenardia Kunth
  338. Thevetia L.
  339. Thoreauea J.K.Williams
  340. Thyrsanthella (Baill.) Pichon
  341. Tintinnabularia Woodson
  342. Topea H.A.Keller
  343. Toxocarpus Wight & Arn.
  344. Trachelospermum Lem.
  345. Tressensia H.A.Keller
  346. Treutlera Hook.f.
  347. Trichosandra Decne.
  348. × Tridentapelia G.D.Rowley
  349. Tridentea Haw.
  350. Tromotriche Haw.
  351. Tweedia Hook. & Arn.
  352. Tylodontia Griseb.
  353. Urceola Roxb.
  354. Vahadenia Stapf
  355. Vailia Rusby
  356. Vallaris Burm.f.
  357. Vallesia Ruiz & Pav.
  358. Vinca L.
  359. Vincetoxicum Wolf
  360. Voacanga Thouars
  361. Wattakaka Hassk.
  362. White-sloanea Chiov.
  363. Willughbeia Roxb.
  364. Woodia Schltr.
  365. Wrightia R.Br.
  366. Xysmalobium R.Br.
  367. Zygostelma Benth.

Izvori Uredi

  1. Plants of the World online Pristupljeno 10. kolovoza 2020.
  2. a b c d e [1], pristupljeno 14. kolovoza 2023.

Vanjske poveznice Uredi

 Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Apocynaceae
 Wikivrste imaju podatke o taksonu Apocynaceae