Latinski prefiksi

popis na Wikimediji
Prefiks Značenje Primjeri
ab-, abs- od abdicare (ab -od + dicere -reći), aberrare (ab -od + errare -lutati), aboriđin (ab -od + origo, originis -izvor), apstraktno (abs -od + trahere, tractus -vući), absurd (ab -od + surdus -gluh, njem)
ad-, ac-, af-, ag-, ar- do advent (ad -do + venire, ventus -doći), advocatus (ad -do + vocare -zvati), accentus (ad -do + canere, cantus -pjevati), acceptare (ad -do + capere, captus -uzeti), accumulare (ad -do + cumulare -gomilati, cumulus -gomila), afficere, affectus (ad -do + facere, factus -činiti), agresija (ad -do + gradi, gressus -koračati), arogantno (ad -do + rogare, rogatus -pitati)
ambi-, amb- oko, okolo ambijent (ambiens, -entis od ambi -oko + ire, itus -ići)
ante- pred, ispred
circum- okolo circumflexus (circum -okolo + flectere -saviti)
cis- s ove strane
contra- protiv kontrast (contra -protiv + stare -stajati), kontracepcija (contra -protiv + capere, captus -uzeti) kontroverza (contra -protiv + vertere, versus -okretati), kontrola (contra -protiv + rotulus -kotačić, rota -kotač)
con-, com-, co-, cor-, col- sa, zajedno koncept (con -sa, zajedno + capere, captus -uzeti), konklava (con -sa, zajedno + clavis -ključ), konferencija (con -sa, zajedno + ferre -nositi), kongres (con -sa, zajedno + gradi, gressus -koračati), kolizija (co -sa, zajedno + laedere -udariti), kolega (co -sa, zajedno + legare -izabrati), kopija (co -sa, zajedno + ops, opis -obilje)
de- dolje, od deponij (de -dolje, od + ponere -staviti), detektiv (de -od + tegere -pokriti), deficit (de -dolje, od + facere, factus -činiti), dizajn (de -dolje, od + signare -označiti od signum -znak)
dis-, di-, dif- razdvojiti, odvajanje destilacija (dis -razdvojiti, odvajanje + stillare -kapati od stilla kapljica)
ex-, e-, ef- iz erozija (e -iz + rodere -gristi), efekt (ef -iz + facere, factus -činiti), ekspedicija (ex -iz + pes, pedis -stopalo, noga), emocija (e -iz + movere, motus -kretati se)
extra- izvan
in-, im-, il-, ir- u, u (objekt) infekcija (in -u + facere, factus -činiti), infarkt (in -u + farcire -puniti), informacija (in -u + forma -oblik), individualac (in -ne + dividuus -djeljiv), inspektor (in -u + spectere, spectus -gledati), instrukcije (in -u + struere, structus -graditi)
infra- ispod
inter-, intel između interes (inter -između + esse -biti), inteligencija (inter -među + legere, lectus -izabrati)
intra-, intro- unutar
juxta- pokraj
ob-, obs-, oc-, of-, op- protiv, prema objekt (ob -protiv, prema + jacere, jactus -baciti), offerre (ob -protiv, prema + ferre -nositi)
pen- skoro
per- kroz percepcija (per -kroz + capere, captus -uzeti), parfem (per -kroz + fumare -dimiti se)
post- poslije, iza
prae- prije, pred prefiks (prae -pred + figere, fixus -pričvrstiti), premija (prae -pred + emere -kupiti), prezent (prae -pred + esse -biti)
pro- za, ispred proces, procesija (pro -naprijed + cedere, cessus -ići), promocija (pro -naprijed + movere, motus -kretati se), propeler (pro -naprijed + pellere -gurati) proporcija (pro -naprijed, ispred + pars, partis -dio), provizija (pro -naprijed + videre, visus -gledati), provocirati (pro -naprijed + vocare -zvati)
re-, red- natrag, ponovo reakcija (re -natrag, ponovo + agere, actus -raditi, činiti), recept (re -natrag, ponovo + capere, captus -uzeti), redimere (red -natrag, ponovo + emere -kupiti), referendum (re -natrag, ponovo + ferre -nositi), refleks (re -natrag, ponovo + flectere -saviti), reforma (re -natrag, ponovo + forma -oblik), renovirati (re -natrag, ponovo + novare -činiti novim od novus -nov)
se-, sed- bez, odvojeno securus (se -bez + cura -briga), selectus (se -odvojeno, bez + legere, lectus -izabrati)
sub-, su-, suc-, suf-, sug-, sum-, sup-, sus- pod, ispod subjekt (sub -pod, ispod + jacere, jactus -baciti), sugestija (sub -pod + gerere, gestus -nositi), sufferre (sub -pod + ferre -nositi), summonere (sub -pod + monere -opominjati), supplere (sub -pod + plere -puniti), supportare (sub -pod + portare -nositi), supponere (sub -pod + ponere -staviti)
super- nad, iznad supervidere -nadgledati (super -nad, iznad + videre, visus -gledati), superlativ (super -nad, iznad + ferre, latus -nositi)
trans-, tra- preko transferre (trans -preko + ferre -nositi), transformare (trans -preko + forma -oblik), transport (trans -preko + portare -nositi), tradicija (trans -preko + dare, datus -dati)


Poveznice

uredi

Izvori

uredi