|
'''Građansko pravo''' je skup pravnih normi kojima se uređuju društveni odnosi u koje osobe stupaju povodom [[stvar]]i, [[činidba|činidaba]] i [[imovina|imovine]], pa se takvi odnosi stoga nazivaju građanskopravnim odnosima.
[[Građansko pravo]] je jedna od najstarijih i najizgrađenijih pravnih grana. Građansko pravo je grana pravnog sistema koja prvenstveno reguliše ekonomske i imovinske odnose između pravnih subjekata.
[[Građansko pravo čine]] norme opšteg dijela, kao i norme stvarnog, oblikacionog, naslijednog prava i autorskog prava.
Primjena normi [[opšteg dijela građanskog prava]] sadrže više karakteristika. Prvo, norme opšteg dijela građanskog prava primjenjuju se na sve građansko pravne odnose. Drugo, ovim normama se određuje koja su svojstva i sposobnosti potrebne subjektu da bi mogli učestvovati u pravnim odnosima;dakle OPŠTE NORME ODREĐUJU STATUSNO PRAVO PRAVNIH SUBJEKATA. Treće, opšte norme određuju šta je potrebno ispuniti da bi izjava volje pravnog subjekta stvorila željene posledice. Četvrto, opšte pravne norme određuju šta će biti ako tih uslova za ostvarivanje volje pravnog subjekta nema i kojim ograničenjem podliježe subjekt prava.
== Subjekti građanskog prava ==
U građanskom pravu vlada [[načelo ravnopravnosti i autonomije volje]] pravnih subjekata.Načelo autonomije volje omogućava dispozitivne pravne norme.
Subjekti građanskog prava su [[pravna osoba|pravne]] i [[fizička osoba|fizičke osobe]],
== Objekti građanskog prava ==
Osnovne podgrane građanskog prava su: [[stvarno pravo, obligaciono pravo, nasledno pravo i autorsko pravo.]]
Objekti građanskog prava su:
[[Stvarno pravo]] je podgrana građanskog prava kojom se uređuju odnosi između pravnih subjekata s obzirom na stvari. Drugim riječima, stvarno pravo reguliše čovjekovu vlast na predmetima koji ga okružuju , određujući šta sme da čini sa njima i povodom njih, a šta može da zahtjeva od drugih lica.
* stvari,
Ustanove tj. normirani odnosi stvarnog prava su :svojina, službenost, založno pravo([[pignus i hipoteka]]),realni tereti,pravo građenja i stambeno pravo.
* činidbe,
[[Obligaciono pravo]]je podgrana građanskog koja uređuje odnose između pravnih subjekata a obzirom na neke činbenike koje su oni slobodnom voljom dogovorili ili koji proizilaze iz pričinjene štete.Dakle, obligaciono pravo ima u vidu čovjeka kao učesnika ekonomskih odnosa koji sklapa ugovore ali uređuje i druge odnose povodom radnji koje je dužnik obavezan da izvrši povjeriocu
* imovina.
[[Nasledno pravo]] uređuje odnose između pravnih subjekata s obzirom na imovinu umrle osobe ;dakle, ovo pravo uređuje odnose nasleđivanja između naslednika (zakonskih,nužnih,testamentalnih)s obzirom na imovinu ostavitelja.Drugim riječima, nasledno pravo određuje kakva su ovlašćenja ostavioca da rasporedi imovinu za slučaj svoje smrti i uređuje odnose među naslednicima.Osnovne ustanove naslednog prava su jednostrani pravni posao-oporuka(testament) i iz nje proizišlo testamentalno nasleđivanje, kao i na zakon zasnovano tkz zakonsko i nužno nasleđivanje.
[[Autorsko pravo]]uređuje odnose između autora tj. stvaraoca duhovnih tvorevina i njihovih korisnika.Zaštita intelektualnog stvaralaštva stoji u najtežoj vezi sa razvojem ljudske kulture i društvenim progresom. Ova vrsta prava zadire u sferu ličnih a i u sferu opštih društvenih interesa.Ako bi se štitio samo lični interes , tada bi opšti kulturni razvoj bio onemogućen i obrnuto. Nastanak autorskih prava vezuje se za pronalazak štamparije i ono datira još od 15 vijeka. Prvi zakon donijet je još u Engleskoj 1709 g. [[- Copyright Act]].
== Podjela građanskog prava ==
''Građansko pravo europskog kontinentalnog kruga bazira se na [[rimsko pravo|rimskom pravu]]. Zbog recepcije rimskog prava u nacionalna građanska prava europskih zemalja izuzetno je velika stopa komparativnopravne sličnosti građanskopravnih sustava u [[Europa|Europi]]. ▼U građansko pravo spadaju:
* '''opći dio građanskog prava''' (nauka o pojmu i načelima građanskog prava, subjektima i objektima građanskog prava i o pravnim poslovima građanskog prava),
* '''[[stvarno pravo]]''':
** [[vlasništvo]],
** [[služnosti]],
** [[založno pravo]],
** [[pravo građenja]],
** [[pravo stvarnih tereta]];
* '''[[obvezno pravo]]''':
** [[ugovorno pravo]],
** [[odštetno pravo]],
** [[stjecanje bez osnove]],
** [[poslovodstvo bez nasloga]],
** [[pravo vrijednosnih papira]];
* '''[[nasljedno pravo]]''':
** [[zakonsko nasljedno pravo]],
** [[oporučno nasljedno pravo]]
** [[nužno nasljedno pravo]].
▲''Građansko pravo europskog kontinentalnog kruga bazira se na [[rimsko pravo|rimskom pravu]]. Zbog recepcije rimskog prava u nacionalna građanska prava europskih zemalja izuzetno je velika stopa komparativnopravne sličnosti građanskopravnih sustava u [[Europa|Europi]].
== Izvori građanskog prava u Hrvatskoj ==
[[sv:Civilrätt]]
[[uk:Цивільне право]]
[[zh:民法]]''
| 