Sirius
Ovo je glavno značenje pojma Sirius. Za druga značenja pogledajte Sirius (razdvojba).Sirius (α CMa / α Canis Majoris / Alfa Canis Majoris, lat. Sīrĭus) je najsjajnija zvijezda noćnog neba. Nalazi se u zviježđu Veliki pas (Canis Maior). Prividna veličina Siriusa je -1,46, što je čini otprilike 2 puta sjajnijom od sljedeće najsjanije zvijezde - Kanopus. Sirus B, pratilja zvijezde otkrive tek 1862., prvi je otkriveni bijeli patuljak.
 Položaj Siriusa. | |
| Položaj na nebu Epoha J2000 | |
|---|---|
| Zviježđe | Veliki pas |
| Rektascenzija | 06h 45m 08.9s |
| Deklinacija | -16° 42' 58" |
| Prividna magnituda (V) | -1.43/8.44 |
| Karakteristike | |
| Spektralni tip | A1V/DA2 |
| U−B indeks boje | -0.05/-1.04 |
| B−V indeks boje | 0.00/-0.03 |
| Tip promjenjive | None |
| Astrometrija | |
| Radijalna brzina (Rv) | -7.6 km/s |
| Prava brzina (μ) | RA: -546.01 mas/g Dec.: -1223.08 mas/g |
| Paralaksa (π) | 380.02 ± 1.28 mas |
| Udaljenost | 8.58 ly (2.631 pc) |
| Apsolutna magnituda (MV) | 1.47/11.35 |
| Detalji | |
| Masa | 2.14/0.98 M☉ |
| Polumjer | 1.68/0.008 R☉ |
| Luminozitet | 26.1/0.0024 L☉ |
| Temperatura | 9,900/25,200 K |
| Metalicitet | 1,000%/? |
| Rotacija | |
| Starost | 2-3 × 108 g |
| Druge oznake | |
Sirius je jedna od zvijezda najbližih Zemlji, udaljena je tek 8,6 svjetlosnih godina, zbog čega prividno najsjanija na nebu. Masa zvijezde je oko 2 puta većom od Sunčeve, promjer 1,7 puta većim, a stvarni sjaj oko 25x većim. Svoju plavičastu boju može zahvaliti površinskoj temperaturi od 9.940 K i spektralnoj klasi A1V. Sirius trenutno prilazi Suncu i za 60.000 godina približit će se na 7,85 svjetlosnih godina, što će ga učiniti prividno još sjajnijim s veličinom od -1,68.
Dvojnu narav Siriusa predvidio je Friedrich Wilhelm Bessel (1844) na temelju poremećaja položaja, a pratioca je prvi uočio Alvan Clark (1862) prilikom testiranja 18,5 palčanog teleskopa na Opservatoriju Dearborn. Sirius B je od Siriusa A udaljen 31,5 astronomskih jedinica, s periodom ophoda od 50 godina. Unatoč skromnim dimenzija, promjera je usporedivog sa Zemljom, masa pratilje je oko 0,978 mase Sunca, sjaj 0,026, a površinska temperatura oko 25 200 K.
Kalendar u Starom Egiptu (oko 2500 godina prije Krista) temeljio se na pojavi izlaska Siriusa (Sopdeta) neposredno prije izlaska Sunca, što se događalo oko ljetnog suncostaja i bilo najava poplava Nila.
