Vehbi Dibra
Vehbi Dibra (rođen kao Vehbi Agolli; 12. ožujka 1867. – 24. ožujka 1937.), albanski teolog i političar, prvi po redu veliki muftija Muslimanske zajednice Albanije. Bio je jedan od delegata Albanske deklaracije o neovisnosti,[1] predsjedavajući Skupštine starijih osoba, preteče današnjeg Parlamenta Albanije, te jedan od organizatora Kongresa Debra.[2]
| Vehbi Dibra | |
|---|---|
 | |
| Rođenje | 12. ožujka 1867. |
| Smrt | 24. ožujka 1937. |
| Zanimanje | teolog, političar |
| 1. veliki muftija Muslimanske zajednice Albanije | |
| 1923. – 1929. | |
| Nasljednik | Behxhet Shapati |
Životopis
urediVehbi Agolli je rođen u Debru 12. ožujka 1867. godine od oca Ahmeda ef. Agollija, muftije Gornjeg Debra. Studirao je islamsku teologiju, pravo i filozofiju, a nakon toga je postavljen za debarskog muftiju. Godine 1909. izabran je za predsjedavajućeg Kongresa u Debru, skupštini koja je prethodila Albanskoj pobuni 1910. godine. U studenom 1912. bio je delegat Debra u Skupštini Vlorë, u kojoj je proglašena neovisnost Albanije, te osnovan Nacionalni kongres.[3] Zastupnici Nacionalnog kongresa izabrali su i osamnaest delegata skupštine za osnivanje albanskog Senata, od kojih je Vehbi Dibra bio prvi predsjedavajući.[3][4]
Kako bi povoljno utjecao na dio muslimanske zajednice koja je svoj stav temeljila na mišljenju uleme o proglašenju neovisnosti Albanije, donio je fetvu, u kojoj je Deklaraciju o neovisnosti predstavio Božjim darom.[5] Godine 1920. godine izabran je za glavnog muftiju, a 1923. i za velikog muftiju Muslimanske zajednice Albanije.[6] Za vrijeme njegovog mandata, vakufska imanja su dokumentirana i registrirana, uprava je centralizirana i vjerske službe su se normalizirale.[7] Dibra je također započeo objavljivanje tjednog časopisa Zani i Naltë i uveo uporabu albanskog jezika u vjerskim obredima.[8]
Izvori
uredi- ↑ "History of Albanian People" Albanian Academy of Science.ISBN 99927-1-623-1
- ↑ Skendi, Stavro. 1967. The Albanian national awakening. Princeton University Press. Princeton. str. 379. ISBN 9781400847761
- ↑ a b Schmidt-Neke, Michael. 1987. Enstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien, 1912-1939 (njemački). Oldenbourg Verlag. str. 320–1. ISBN 9783486543216. Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Nexhipi, Reshat. 1996. Shtypja dhe rezistenca shqiptare në Maqedoni nëpër shekuj: tema të nxjerra nga bibliografia dhe biografia personale. str. 415. Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Pettifer, James; Nazarko, Mentor. 15. rujna 2007. Strengthening Religious Tolerance for a Secure Civil Society in Albania and the Southern Balkans. IOS Press. str. 57. ISBN 9781586037796. Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Kressing, Frank; Kaser, Karl. 2002. Albania--a country in transition: aspects of changing identities in a South-East European country. Nomos. str. 47. ISBN 9783789076701. Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Zekaj, Ramiz. 2002. The development of Islamic culture among Albanians during the 20th century. Albanian Institute of Islamic Thought and Civilisation. Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Çaushi, Ahmet. Haxhi Vehbi Dibra dhe vizioni i tij për Shqipërinë. Rruga e Arbërit (albanski). Pristupljeno 14. listopada 2012.
Vanjske poveznice
uredi| Prethodi: | Veliki muftija Muslimanske zajednice Albanije 1923. – 1929. |
Slijedi: |
| ' | Behxhet Shapati |