Šat al-Arab

(Preusmjereno s Arvand-Rud)

Šat al-Arab (arap. Arapska obala) ili Arvand-Rud (perz. rijeka Arvand), rijeka koja se protječe kroz Irak i Iran.

(arap.) Šat al-Arab
(perz.) Arvand-Rud
rijeka
(hrv.) Zemljovid Šat al-Araba (Arvand-Ruda)
Položaj
Države Irak
Iran
NaseljaBasra, Hejn, Horamšaher, Abadan, Fav
Fizikalne osobine
Duljina200 km
Istjek 
 • Prosječni1750 m3
Plovna od – dopunim tokom
Tok rijeke
IzvorEufrat i Tigris
(kod iračkog grada Kurne)
31°0′20″N 047°26′29″E / 31.00556°N 47.44139°E / 31.00556; 47.44139
 • Nad. vis.4 m
 • Koord.31°0'15,5"N, 47°26'31,6"EUredite na Wikipodatcima
UšćePerzijski zaljev
29°55′40″N 048°37′2″E / 29.92778°N 48.61722°E / 29.92778; 48.61722 (estuarij)
 • Koord.29°56'12,8"N, 48°36'27,7"EUredite na Wikipodatcima
Slijevperzijskozaljevski
Ulijeva se uPerzijski zaljev
PritociKarun

Izvor rijeke spojnica je glavnih tokova Eufrata i Tigrisa kod iračkog grada Kurne, a nalazi se na nadmorskoj visini od četiri metra. Rijeka se proteže dužinom od 200 km i ulijeva se u Perzijski zaljev između iračkog poluotoka Fav i iranskog otoka Hezr (Abadan). U kontekstu političke geografije, tok rijeke može se podijeliti na sjeverni koji protječe kroz Irak odnosno južni koji čini iračko-iransku granicu. Na desnoj (zapadnoj) obali nalaze se irački gradovi Basra i Fav, a na lijevoj (istočnoj) iranski gradovi Hejn, Horamšaher i Abadan. Zbog velikog strateškog značaja, rijeka je u posljednjih 250 godina bila predmetom brojnih političkih sukoba između Irana s jedne odnosno Osmanskog, Britanskog Carstva i Iraka s druge strane.

Porječje ove rijeke do sredine 1970-ih bila je najveća šuma datulja na svijetu i sastojala se od 17-18 milijuna stabala, ali zbog tri velika rata (1980.-1988., 1991. i 2003.) došlo je do ekološke katastrofe i 80%-tnog uništenja šume.

Literatura

uredi
  • (engl.) Potts, Daniel T. 20. srpnja 2004. Šaṭṭ al-ʿArab. Encyclopædia Iranica. Columbia University. New York.
  • (engl.) Britannica. 2012. Shaṭṭ Al-ʿArab. Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc.. Chicago, Illinois. ISBN 9781593393106. OCLC 71783328

Wikimedijski zajednički poslužitelj:

 Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Šat al-Arab