Veliki orijent Italije
Veliki orijent Italije (tali. Grande Oriente d'Italia), skraćeno GOI, je regularna i najstarija slobodnozidarska velika loža u Italiji, osnovana 1805. godine u vrijeme Napoleonske Italije.
Veliki orijent Italije
Grande Oriente d'Italia
| |
---|---|
Skraćenica | GOI |
Utemeljena | 20. lipnja 1805. |
Osnivač | Eugène de Beauharnais |
Mjesto osnivanja | Milano |
Tip | regularna velika loža |
Sjedište | Rim |
Lokacija | Italija |
Broj članova | 23.000 (2018.) |
Službena stranica | grandeoriente |
Povijest
urediVeliki orijent Italije je osnovan 20. lipnja 1805. godine u Milanu na inicijativu potkralja Eugèna de Beauharnaisa, koji je bio i prvi veliki majstor. Tijekom 1864. godine veliki majstor je bio i Giuseppe Garibaldi.
Veliki Orijent Italije priznat je od strane Ujedinjene velike lože Engleske 1972. godine. Nakon toga, gotovo sve ostale glavne regularne velike lože diljem svijeta priznale su ga. Godine 1974., Katolička Crkva ublažila je svoj dugogodišnji strogi stav prema slobodnom zidarstvu, koji je bio podržan brojnim papinskim bulama protiv masona. Ipak, ovaj pozitivan ishod ozbiljno je ugrožen 1976. i 1977. kada su neosnovani i dugotrajni napadi sekularnog tiska u Italiji protiv masonerije izazvali zabrinutost u svjetskim masonskim krugovima. Zbog toga su neke američke velike lože privremeno povukle svoje priznanje.[1]
Godine 1980. izbio je skandal povezan s Ložom "Propaganda Due" (P2) u Italiji, što je dovelo do pada tadašnje vlade premijra Arnalda Forlanija. Otkriveno je da je ova nelegitimna loža, koja je bila uključena u političke i kriminalne zavjere, izvorno bila pod okriljem Velikog orijenta Italije, ali je suspendirana 1976. godine. Iako je ovo objašnjenje zadovoljilo ostale velike lože, afera P2 donijela je negativan publicitet slobodnim zidarima diljem svijeta te je dovela do toga da je Vatikan ponovno pooštrio svoj stav prema masoneriji, nakon ranijeg ublažavanja 1974. godine. Unatoč tim poremećajima, važno je naglasiti da Veliki orijent Italije nije imao nikakvu umiješanost u te događaje.[1]
Godine 1993., tadašnji veliki majstor Velikog orijenta Italije, Giuliano Di Bernardo, zbog navodnih nepravilnosti u radu organizacije, odvojio se i osnovao Regularnu veliku ložu Italije. Velike lože Engleske, Irske, Škotske i nekoliko drugih povukle su priznanje Velikog orijenta Italije te su priznale novu Regularnu veliku ložu Italije. Međutim, gotovo bez iznimke, velike lože Amerike, Kanade, Australije i većine drugih zemalja nisu slijedile ovaj primjer te su nastavile održavati bratske odnose s Velikim orijentom Italije.[1]
U 2023. godini regularnost je vraćena.
Formiranje drugih velikih loža
urediVeliki orijent Italije je posebice bio aktivan na planu uspostave slobodnog zidarstva u drugim zemljama. Tako su osnovane Velika loža Grčke (1867.), Nacionalna velika loža Poljske (1991.), Nacionalna velika loža Rumunjske (1993.) i Najuzvišenija velika loža Republike San Marino (2003.).
Organizacija
urediSjedište Velikog orijenta Italije je u Rimu.
Lože
urediU lipnju 2024. godine Veliki orijent Italije ima 877 masonskih loža raspoređenih u 17 pokrajinskih kolegija starješina[a] po talijanskim regijama.[2]
- Pokrajinski kolegij starješina Abruzza i Molise (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell'Abruzzo – Molise) – nadležan za Abruzzo i Molise gdje administrira 15 loža.[3]
- Pokrajinski kolegij starješina Kalabrije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Calabria) – nadležan za Kalabriju gdje administrira 77 loža.[4][5]
- Pokrajinski kolegij starješina Kampanije i Lukanije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Campania – Lucania) – nadležan za Kampaniju i Basilicatu gdje administrira 53 lože.[6]
- Pokrajinski kolegij starješina Emilije Romagne (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell'Emilia-Romagna) – nadležan za Emilia-Romagna gdje administrira 42 lože.[7][8]
- Pokrajinski kolegij starješina Furlanije-Julijske krajine (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Friuli Venezia Giulia) – nadležan za Furlaniju-Julijsku krajinu gdje administrira 15 loža.[9][10]
- Pokrajinski kolegij starješina Lacija (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Lazio) – nadležan za Lacij gdje administrira 71 ložu.[11][12]
- Pokrajinski kolegij starješina Ligurije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Liguria) – nadležan za Liguriju gdje administrira 44 lože.[13]
- Pokrajinski kolegij starješina Lombardije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Lombardia) – nadležan za Lombardiju gdje administrira 77 loža.[14][15]
- Pokrajinski kolegij starješina Marke (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili delle Marche) – nadležan za Marke gdje administrira 33 lože.[16][17]
- Pokrajinski kolegij starješina Pijemonta i Doline Aosta (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Piemonte – Valle d'Aosta) – nadležan za Pijemont i Valle d'Aosta gdje administrira 81 ložu.[18][19]
- Pokrajinski kolegij starješina Apulije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Puglia) – nadležan za Apuliju te administrira 42 lože.[20]
- Pokrajinski kolegij starješina Sardinije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Sardegna) – nadležan za Sardiniju gdje administrira 51 ložu.[21][22]
- Pokrajinski kolegij starješina Sicilije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Sicilia) – nadležan za Siciliju gdje administrira 100 loža.[23][24]
- Pokrajinski kolegij starješina Toskane (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Toscana) – nadležan za Toskanu gdje administrira 115 loža.[25][26]
- Pokrajinski kolegij starješina Trentina-Južnog Tirola (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Trentino Alto Adige) – nadležan za Trentino-Južni Tirol gdje administrira pet loža.[27]
- Pokrajinski kolegij starješina Umbrije (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell'Umbria) – nadležan za Umbriju gdje administrira 36 loža.[28][29]
- Pokrajinski kolegij starješina Veneta (Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Veneto) – nadležan za Veneto gdje administrira 20 loža.[30]
Uprava
urediVelikim orijentom Italije upravlja veliki majstor (Gran Maestro) koji se bira na petogodišnje razdoblje. Dosadašnji veliki majstori su:[31][32]
- Eugène de Beauharnais (1805. – 1814.)[b]
- Filippo Delpino (1859. – 1860.)[c]
- Livio Zambeccari (1860.)[d]
- Felice Govean (1860.)[e]
- Costantino Nigra (1861. – 1862.)[f]
- Livio Zambeccari (1861. – 1862.)[d]
- Filippo Cordova (1862. – 1863.) – I. put
- Celestino Peroglio (1863. – 1864.)
- Giuseppe Garibaldi (1864.)
- Francesco De Luca (1864. – 1867.)
- Filippo Cordova (1867.) – II. put
- Lodovico Frapolli (1867. – 1870.)
- Giuseppe Mazzoni (1870. – 1880.)
- Giuseppe Petroni (1880. – 1885.)
- Adriano Lemmi (1885. – 1896.)
- Ernesto Nathan (1896. – 1904.) – I. put
- Ettore Ferrari (1904. – 1917.)
- Ernesto Nathan (1917. – 1919.) – II. put
- Domizio Torrigiani (1919. – 1932.)[g]
- Eugenio Chiesa (1930.)[h]
- Arturo Labriola (1930. – 1931.)[i]
- Alessandro Tedeschi (1931. – 1940.)[j]
- Davide Augusto Albarin (1940. – 1944.)[k]
- Majstorsko povjerenstvo (1944. – 1945.)[l]
- Guido Laj (1945. – 1948.)
- Umberto Cipollone (v.d. 1949.)
- Ugo Lenzi (1949. – 1953.)
- Carlo Speranza (v.d. 1953.)
- Publio Cortini (1953. – 1956.)
- Umberto Cipollone (1957. – 1960.)
- Giorgio Tron (1960. – 1961.)
- Corrado Mastrocinque (v.d. 1961.)
- Giordano Gamberini (1961. – 1970.)
- Lino Salvini (1970. – 1978.)
- Ennio Battelli (1978. – 1982.)
- Armando Corona (1982. – 1990.)
- Giuliano Di Bernardo (1990. – 1993.)[m]
- Regenti (1993.)[n]
- Virgilio Gaito (1993. – 1999.)
- Gustavo Raffi (1999. – 2014.)
- Stefano Bisi (2014. – 2024.)
- Antonio Seminario (od 2024.)
Međunarodna suradnja
urediRegularna velika loža sudjeluje u radu Svjetske konferencije regularnih masonskih velikih loža, kao i Međuameričke masonske konfederacije. Također, potpisala je povelje o prijateljstvu i međusobnom priznavanju s preko 190 regularnih velikih loža.[34]
Obredi
urediVeliki orijent Italije upravlja simboličkim stupnjevima plave lože (učenik, pomoćnik i majstor) i delegira upravljanje visokim stupnjevima na dodatna tijela i redove. Obredi koji se rade u plavoj loži su:
- Talijanski simbolički obred – izvorni obred Velikog orijenta Italije
- Škotski obred (samo prva tri stupnja).
- Yorčki obred (samo prva tri stupnja).
- Moderni (francuski) obred (samo prva tri stupnja).
- Egipatski obred (samo prva tri stupnja).
Pridružena tijela i redovi
urediUpravljanje visokim masonskim stupnjevima Veliki orijent Italije provodi kroz pridružena tijela i redove od kojih svaki predstavlja jedan obred a na temelju potpisanih konkordata. Ova tijela i redovi su:
- Vrhovno vijeće 33. i posljednjeg stupnja Drevnog i prihvaćenog Škotskog reda za talijansku masonsku jurisdikciju (tali. Supremo Consiglio del 33 ed ultimo grado del Rito Scozzese Antico ed Accettato per la Giurisdizione Massonica Italiana) – nadležno za rad Škotskog obreda.[35]
- Suvereno utočište Italije Orijentalnog masonskog reda drevnog i primitivnog obreda Memphisa i Misraima (Sovrano Santuario Italiano di Ordine Massonico Regolare Orientale del Rito Antico e Primitivo di Memphis e Misraim) – nadležno za rad Memphis-Misraima.[36][37]
- Yorčki red djeluje kroz tri primarna tijela:
- Veliki kapitel slobodnih zidara kraljevskog luka Italije (Gran Capitolo dei Liberi Muratori dell'Arco Reale in Italia) – nadležan za rad Kraljevskog luka.[38]
- Veliki koncil slobodnih zidara kripte Italije (Gran Concilio dei Massoni Criptici d'Italia) – nadležan za rad Kripte.
- Veliko zapovjedništvo vitezova templara Italije (Gran Commenda dei Cavalieri Templari d'Italia) – nadležan za rad Vitezova templara.[39]
- Velika imperijalna konklava za Italiju Slobodnozidarskog i vojnog reda crvenog križa cara Konstatina i redova svetog Groba i svetog Ivana Evanđelista (Gran Conclave Imperiale per l’Italia dell’Ordine Massonico e Militare della Croce Rossa di Costantino ed Ordini collegati del Santo Sepolcro e di San Giovanni Evangelista) – nadležna za rad reda Crvenog križa cara Konstatina.[40]
- Veliki priorat Italije Ispravljenog škotskog obreda (Gran Priorato d’Italia del Regime Scozzese Rettificato) – nadležan za rad Ispravljenog škotskog obreda.
- Pridružena tijela i redovi koji imaju svoje jedinice u Italiji:
- Rozenkrojcersko društvo Portugala (Sociedade Rosacruz na Lusitânia; lat. Societas Rosicruciana in Lusitania) – nadležno za rad Rozenkrojcerskog društva.[41]
- Veliki kolegij Amerike za Svećenike vitezove templare Svetog kraljevskog luka (engl. Grand College of America for Holy Royal Arch Knight Templar Priests) – nadležan za rad Svećenika vitezova templara Svetog kraljevskog luka.[42]
- Šrajnerski centar "Emirat" Međunarodnog reda Šrajnera (engl. Emirat Shriners Chapter of Shriners International) – nadležan za rad Šrajnera.[43][44]
Vrhovno vijeće Italije je član Europske konfederacije vrhovnih vijeća (engl. European Confederation of Supreme Councils).[45][46]
Lože u Hrvatskoj
urediVeliki orijent Italije je u dva navrata imao nekoliko loža na području današnje Hrvatske, i to:
- Loža "Eugen Napoleon" u Zadru – osnovana je 1806. godine i do 1809. godine radila je pod zaštitom Velikog orijenta Italije, a nakon toga pod zaštitom Velikog orijenta Francuske. Prestala je raditi 1813. godine nakon poraza Napoleona u bitci kod Leipziga, a imala je više od 30 članova.[47]
- Loža "Sirius" u Rijeci – osnovana je 1901. godine i do 1919. godine radila je pod zaštitom Velike simboličke lože Ugarske, a nakon toga pod zaštitom Velikog orijenta Italije. Prestala je raditi 1924. godine zbog zabrane slobodnog zidarstva u Italiji.
Vidi još
urediBilješke
uredi- ↑ Starješina je najviši dužnosnik masonske lože.
- ↑ Od 1814. do 1859. godine rad Velikog orijenta Italije je bio suspendiran.
- ↑ Delpino je bio vršitelj dužnosti velikog majstora kao starješina Majčinske lože "Auzonija".
- ↑ a b Zambeccari je bio vršitelj dužnosti velikog majstora.
- ↑ Govean je bio regent.
- ↑ Nigra je bio regent.
- ↑ Torrigiani od travnja 1927. nije mogao obnašati dužnost jer ga je fašistički režim uhitio, a zatim poslao u progonstvo. Kordinacijsko vijeće (Comitato di coordinamento) je upravljalo Velikim orijentom dok je Torrigiani bio u zatvoru. Formalno je umro na dužnosti.
- ↑ Chiesa je bio zamjenik velikog majstora koji je vršio dužnost velikog majstora.
- ↑ Labriola je bio zamjenik velikog majstora koji je vršio dužnost velikog majstora.
- ↑ Tedeschi je bio zamjenik velikog majstora koji je vršio dužnost velikog majstora, a nakon smrti Torrigianija preuzeo ulogu velikog majstora. Formalno je umro na dužnosti.
- ↑ Albarin je kao zamjenik velikoga majstora preuzeo dužnost nakon smrti Tedeschija.
- ↑ Majstorsko povjerenstvo (Comitato di maestranza) je imalo tri člana: Umberto Cipollone, Guido Laj i Gaetano Varcasia.
- ↑ Di Bernardo je istupio iz Velikog orijenta i osnovao Regularnu veliku ložu Italije čiji je bio veliki majstor od 1993. do 2001. godine.[33]
- ↑ Nakon istupanja Di Bernarda regenti su bili Eraldo Ghinoi i Ettore Loizzo.
Izvori
uredi- ↑ a b c Italy at Freemasony Universal (PDF). linfordresearch.info (engleski). Pristupljeno 16. listopada 2024.
- ↑ Le Logge. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell’Abruzzo – Molise. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Calabria. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Calabria. goicalabria.it (talijanski). Inačica izvorne stranice arhivirana 28. ožujka 2023. Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Campania – Lucania. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell'Emilia-Romagna. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell’Emilia-Romagna. goiemiliaromagna.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Friuli Venezia Giulia. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Friuli Venezia Giulia. goifriuliveneziagiulia.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Lazio. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Lazio. goilazio.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Liguria. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Lombardia. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Lombardia. goilombardia.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili delle Marche. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili delle Marche. goimarche.org (talijanski). Inačica izvorne stranice arhivirana 23. siječnja 2019. Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Piemonte – Valle d’Aosta. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Piemonte – Valle d’Aosta. goipiemonte-aosta.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Puglia. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Sardegna. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Sardegna. goisardegna.it (talijanski). Inačica izvorne stranice arhivirana 19. svibnja 2022. Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Sicilia. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Sicilia. goisicilia.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Toscana. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili della Toscana. goitoscana.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Trentino Alto Adige. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell'Umbria. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili dell’Umbria. goiumbria.org (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ Collegio circoscrizionale dei Maestri Venerabili del Veneto. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 1. srpnja 2024.
- ↑ I Gran Maestri del Grande Oriente d'Italia. heredom1224.it (talijanski). Pristupljeno 2. kolovoza 2024.
- ↑ I Gran Maestri del Grande Oriente d’Italia. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 6. kolovoza 2024.
- ↑ Who is Giuliano Di Bernardo. dignityorder.com (engleski i talijanski). Pristupljeno 2. kolovoza 2024.
- ↑ Rapporti Internazionali. grandeoriente.it (talijanski). Pristupljeno 21. rujna 2023.
- ↑ Supremo Consiglio del 33 ed ultimo grado del Rito Scozzese Antico ed Accettato per la Giurisdizione Massonica Italiana. ritoscozzese.it (talijanski). Pristupljeno 12. studenoga 2023.
- ↑ Sito Ufficiale dell'APRMM. memphismisraim.it. Pristupljeno 12. studenoga 2023.
- ↑ Ordine dei Cavalieri Beneficenti della Città Santa è un Ordine Cavalleresco. cbcs.it (talijanski). Pristupljeno 11. kolovoza 2024.
- ↑ Gran Capitolo dei Liberi Muratori dell'Arco Reale in Italia. grancapitolo.it (talijanski). Pristupljeno 12. studenoga 2023.
- ↑ Gran Commenda dei Cavalieri Templari d'Italia. grancommenda.it (talijanski). Pristupljeno 16. travnja 2024.
- ↑ Ordine Massonico della Croce Rossa di Costantino. crocerossacostantino.it (talijanski). Pristupljeno 11. studenoga 2023.
- ↑ Societas Rosicruciana in Lusitania. sril.site (talijanski, engleski, i portugalski). Pristupljeno 2. srpnja 2024.
- ↑ Tabernacles of HRAKTP. hraktp.org (engleski). Pristupljeno 6. srpnja 2024.
- ↑ Associazione Niso Shrine Club. niso.it (talijanski). Pristupljeno 12. studenoga 2023.
- ↑ Emirat Shriners. shrinersinternational.org (engleski). Pristupljeno 30. kolovoza 2024.
- ↑ Confédération des Suprêmes Conseils Européens. scplf-reaa.org (francuski). Pristupljeno 4. svibnja 2024.
- ↑ Supreme Councils members of CSCE. thecsce.org (engleski). Inačica izvorne stranice arhivirana 3. rujna 2018. Pristupljeno 24. kolovoza 2024.
- ↑ Dundović, Zdenko. 2018. Masoni i masonska loža u Zadru (18. i 19. stoljeće). Pristupljeno 24. travnja 2023.
Vanjske poveznice
uredi