Poštanski broj

Poštanski broj jest kôd od brojeva ili slova ili kombinacija jednih i drugih kojim se naznačava odredišna, dostavna pošta, što pomaže u razvrstavanju poštanskih pošiljaka, posebno onom strojnom. Poštanski su brojevi 2021. godine bili u upotrebi u oko 160 zemalja svijeta.[1]

Sovjetska poštanska marka iz 1977. godine koja prikazuje obrazac ispisivanja poštanskog broja.

Iako mnoga naselja ili dijelovi naselja imaju svoje poštanske urede sa svojim poštanskim brojem, pri adresiranju pošiljke ne rabi se broj lokalnog ureda nego broj dostavnog poštanskog ureda, a ime naselja posebno se naznačuje.[2] U nekim se državama, poput Sjedinjenih Američkih Država, broju dostavnog poštanskog ureda dodaje i višeznamenkasti broj dostavnog područja, no to nije obavezno.

Pošiljka se pravilno adresira navođenjem imena primatelja (osoba ili poduzeće), njegova naselja, ulice i kućnog broja s brojem stana ili sandučića, broja i imena dostavnog poštanskog ureda. Naselje se ne navodi ako je isto kao i ime dostavnog ureda.[2]

Pošiljke koje se šalju u inozemstvo trebaju na kraju imati navedeno i ime države, a ispred poštanskog broja preporučeno je napisati ISO kôd države.[2]

 Ime
 Naselje
 Ulica i kućni broj
 Broj i naziv dostavnog poštanskog ureda
[Država]

U Hrvatskoj se rabe petoznamenkasti brojevi: 10000Zagreb, 21000Split, 23000Zadar, 31000Osijek, 35000Slavonski Brod, 51000Rijeka, 52100Pula i sl. Takav je sustav uveden 1. siječnja 1971.[3] u SFR Jugoslaviji, no neki su poštanski brojevi promijenjeni poslije osamostaljenja Hrvatske.

Do tada su poštanski brojevi u Hrvatskoj počinjali s 4 ili 5. Zagreb je imao broj 41000, Split 58000, Osijek 54000, a Rijeka 51000. Razlog tome je bila jedinstvena organizacija poštanskih brojeva u Jugoslaviji: brojevi u Srbiji s pokrajinama su počinjali s 1 ili 2 odnosno 3, u Sloveniji sa 6, u Bosni i Hercegovini sa 7 itd. Srbija i BiH jedine su sačuvale te numeracije, Slovenija je odbacila prvu znamenku, Hrvatska je preinačila numeraciju. Poštanski brojevi u Hrvatskoj sada počinju znamenkom 1, 2, 3, 4 ili 5.

Popis poštanskih brojeva u Republici Hrvatskoj po županijama

uredi

1XXXX – Zagrebačka regija

2XXXX – Južno hrvatsko primorje

3XXXX – Istočna Hrvatska

4XXXX – Središnja Hrvatska osim Zagrebačke regije

5XXXX – Zapadna i gorska Hrvatska

Vanjske poveznice

uredi

Izvori

uredi
  1. General addressing issues (PDF). Universal Postal Union
  2. a b c Pravilno adresiranje pošiljaka. Hrvatska pošta
  3. Milorad Pešić. 1971. Priručnik za primenu poštanskog broja u decentralizovanoj dostavi. Štamparsko-izdavačko preduzeće PTT Beograd. Str. 1.